تفاوت مهم دیگری که اسکیزوتایپی با اسکیزوفرنی دارد در درک بیماران از واقعیت است. اسکیزوتایپالها واقعیت را درک میکنند اما نگرش خاص خود را نسبت به آن دارند، اما بیماران اسکیزوفرنی، هیچ درکی از واقعیت ندارند و کلاً در توهم زندگی میکنند.
تفاوت اختلال شخصیت اسکیزوتایپال با پارانوئید
این عقاید ممکن است زندگی روزمره فرد، روابط و فعالیتهای عادی او را هم تحتتاثیر قراردهد و حتی روی اطرافیان او نیز تاثیر منفی بگذارد. اختلال شخصیت اسکیزوتایپال با مراجعه به متخصص روانپزشکی قابل کنترل است.
برای تشخیص قطعی اختلالات شخصیتی باید به روانشناس یا روانپزشک مراجعه کرد. بااینحال اگر نگران وجود برخی از علائم در خود یا نزدیکانتان هستید، میتو،د از تستهای آنلاین استفاده کنید.
اختلال شخصیت اسکیزوتایپال (Schizotypal Personality Disorder)، مانند دیگر اختلالات شخصیت، الگویی طول،مدت از رفتارها و تجارب است که به چشم دیگران عجیبوغریب میآیند. فردی که به این اختلال مبت،ت، در رفتار خود با دیگران دچار سردرگمی و مشکل است و بسیار پریشان به نظر میرسد.
رواندرم،، متداولترین درمان برای اختلالات شخصیتی است. علائم اختلال شخصیت اسکیزوتایپال باعث میشود تا رواندرمانگر خیلی سخت بتواند با بیمار ارتباط برقرار کند. بااینحال، بعد از چند جلسه، بیمار نیز سعی میکند با جریان درمان همراه شود و واقعگرایانهتر به مسائل نگاه کند.
پس از اینکه تاحدودی او را در مورد عجیب بودن رفتار یا گفتارش مجاب کردید، باید به همراه او به یک رواندرمانگر مراجعه کنید. تلاش نکنید که مشکلات شخصی او را حل یا در تعاملات اجتماعی او دخالت کنید. قرار نیست درمانش کنید. کافیست او را به سمت درمان توسط روانشناس یا روانپزشک هدایت کرده و در مراحل درمان کنارش باشید.
پس از مراجعه به رواندرمانگر و تشخیص اختلال، گام بعدی درمان اختلال شخصیت اسکیزوتایپال است. معمولاً رواندرمانگر، ،یبی ار رواندرم،، دارودرم،، گفتاردرم، و غیره… را پیشنهاد میکند. در کنار مجموعه این درمانها، مهارتهای اجتماعی نیز به بیمار آموزش داده میشود تا بتواند در شرایط اجتماعی، رفتارها و اضطراب خود را کنترل کند.
پارانوئید و اختلال شخصیت اسکیزوتایپال نیز ممکن است بهصورت همزمان در یک شخص ایجاد شوند. اختلال شخصیت پارانوئید، نوعی اختلال شخصیتی است که باعث میشود فرد، نسبت به اطرافیان خود بدبین باشد. فرد پارانوئید، به هیچ، اعتماد ندارد و مدام فکر میکند دیگران سعی دارند به او آسیب برسانند.
معمولاً داروهای زیر برای درمان اختلال شخصیت اسکیزوتایپال تجویز میشوند:
- داروهای ضدروانپریشی، مانند آرپیپرازول (Abilify, Aristada)، الانزاپین (Zyprexa)، کویتیاپین (Seroquel) یا ریسپریدون (Risperidone)
- محرکها، مانند متیل فنیدات (Concerta, Ritalin)
- بنزودیازپینها، مانند کلونازپام (Klonopin)
- و غیره…
پیشگیری از اختلال شخصیت اسکیزوتایپال
اختلال شخصیت اسکیزوتایپال، یکی از انواع اختلالات شخصیت است، که نظم فکری و روحی فرد را به هم میزند و او را در روابط و فعالیتهای روزمره دچار مشکل میکند. خود بیمار، هیچ اطلاعی از وضعیت خود ندارد و درمان نیازمند این است که یکی از نزدیکان او دست به کار شده و او را به مراجعه به رواندرمانگر تشویق کند. درصورتی که علائم این اختلال در نزدیکانتان وجود دارد، میتو،د برای ملاقات با بهترین پزشکان روانشناس و روانپزشک در تهران از سایت ،ت دهی دکتردکتر اقدام کنید.
علاوه بر این سوالات، لیست کاملی از تمام اطلاعات شخصی ناراحتکننده، داروهایی که بیمار مصرف میکند، سابقه اختلالات روانشناختی و شخصیتی در بستگان و خانواده بیمار و همچنین سابقه بیماریهای جسمی و رو، خود بیمار نیز تهیه شده و روند رواندرم، آغاز میشود.
یکی از مهمترین نشانههای ابتلا به این اختلال، بروز رفتارهای عجیبوغریب در این افراد است. روند شروع این اختلال، معمولاً از بزرگسالی آغاز میشود و درصورتیکه تشخیص داده نشده و درمان نشود، تا پایان عمر همراه بیمار است.
افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوتایپال ممکن است برخی علائم مش، با دیگر اختلالات شخصیتی را داشته باشند که باعث اشتباه در تشخیص شود. برای اینکه تفاوتهای این اختلال، با اختلالات شخصیتی مشابه مشخص شود، در ادامه، سه اختلال شخصیتی اسکیزوفرنی، پارانوئید و اسکیزوئید را با اسکیزوتایپی مقایسه میکنیم.
تفاوت اختلال شخصیت اسکیزوتایپال با اسکیزوفرنی
مطالعات نشان میدهند که حدود سه درصد از مردم، به این اختلال دچار هستند و شیوع آن در مردان، اندکی بیشتر از ،ن است.
عوارض و مشکلات ناشی از اختلال شخصیت اسکیزوتایپال
اسکیزوتایپالها نیاز به کمک دارند
انواع اختلال شخصیت اسکیزوتایپال
اسکیزوتایپالها یا ازدواج نمیکنند، یا زم، تن به این کار میدهند که حس کنند از طرف قدرتهای ماورایی مجبور به آن هستند. پس از ازدواج، اسکیزوتایپالها محبت خاصی به همسرشان دارند و درعینحال، بسیار به او شکاک هستند. معمولاً نمیتوانند با خانواده همسر خود ارتباط برقرار کنند و این رابطه ممکن است حتی بعد از سالها همچنان خشک باقی بماند.همسران اسکیزوتایپالها نیز درصورت مشاهده علائم بیماری، بهتر است فرد مبتلا را مجاب کنند تا به رواندرمانگر مراجعه کند. همراهی همسر در طول درمان و شرکت در جلسههای زوجدرم، میتواند تاثیر خوبی روی بهبودی بیمار داشته باشد.
تئودور میلون (Theodore Millon)، روانشناس مشهور آمریکایی، اختلال شخصیت اسکیزوتایپال را به دو دسته کلی طبقهبندی کرده است. ایندو دسته عبارتند از:
اسکیزوتایپالهای بیروح
تفاوت اختلال شخصیت اسکیزوتایپال با اسکیزوئید
برای اینکه بیمار درمان را آغاز کرده و دوره درمان را تکمیل کند، لازم است کارهای زیر را انجام دهید:
- به او اطمینان بدهید که لایق عشق است و شما دوستش دارید.
- تشویقش کنید قرارهای ملاقاتش با رواندرمانگر را بهصورت منظم شرکت کند. اگر میتو،د او را همراهی کنید.
- تأکید کنید که این طول درمان موقتی است و پس از بهبودی تمام میشود.
- اگر به هر دلیل دوره درمان را قطع کرده، بهجای سرزنش با او احساس همدردی کنید و مجابش کنید تا پس از مدت کوتاهی استراحت، دوره را از سر بگیرد.
ازدواج با افراد اسکیزوتایپال
اختلال شخصیت مرزی و اسکیزوتایپی
درکی که یک فرد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوتایپال نسبت به محیط پیرامونش دارد، بیشتر از آنکه برگرفته از واقعیت و علم باشد، تحتتاثیر تفکرات انحرافی (مانند اعتقادات ،افی، توهمات بیمارگونه، اعتقاد به جادو و…) است.
بیش از نیمی از بیماران مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوتایپال، از علائم افسردگی نیز رنج میبرند و احتمال اینکه به سمت مواد مخدر کشیده شوند، بسیار بالا است.
وبسایت آیدیآرلبز (idrlabs)، تست تشخیص اختلال شخصیت اسکیزوتایپال را بهصورت آنلاین در قالب ده سوال ارائه کرده است. با پاسخ دادن به سوالات، احتمال ابتلا به این اختلال مشخص میشود.
چه زم، و به چه دکتری مراجعه کنیم؟
برای اینکه بتو،د این دو الگو را بهتر درک کنید، برخی از رفتارهای افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوتایپال در زیر آمده است:
- سوءظن یا افکار پارانوئید
- اعتقادات افراطی و ،افی حتی در مورد اتفاقات روزمره
- شنیدن صداهای غیرواقعی که چیزی را زمزمه میکنند.
- ظاهر و پوشش عجیبوغریب و ژولیده
- نداشتن هیچ دوست صمیمی
- اضطراب اجتماعی بسیار شدید حتی در جمع آشنایان
- افکار و حرفهای غیرقابل درک و نامفهوم
مهمترین تفاوت اسکیزوئیدها با اسکیزوتایپالها، در این است که این بیماران معمولاً زندگی روزمره عادی دارند. برخی از آنها با حیوانات ارتباط خوبی دارند و ممکن است ،یکه خیلی فرد را نمیشناسد متوجه عجیبوغریب بودن او نشود. این در حالی است که افراد مبتلا به اسکیزوتایپال، حتی به نظر غریبهها هم عجیبوغریب هستند.
نحوه برخورد با افراد اسکیزوتایپال
درنهایت، اگر تجربهای درخصوص اختلال شخصیت اسکیزوتایپال دارید، یا سوالی برایتان پیش آمده، میتو،د با ما و دیگر خوانندگان مجله دکتردکتر به اشتراک بگذارید.
منبع: https://drdr.ir/mag/%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%84-%D8%B4%D8%AE%D8%B5%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D8%B3%DA%A9%DB%8C%D8%B2%D9%88%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D9%BE%D8%A7%D9%84/
افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوتایپال، بههیچ،وان قبول ندارند که رفتارشان مشکل دارد. این افراد، فقط با اصرار خانواده و بستگان نزدیک خود ممکن است به پزشک مراجعه کنند. البته، دلیل مراجعه اغلب تنهایی، افسردگی یا عصبیشدن در اجتماع است. متاسفانه آزمایش مشخصی برای تشخیص اختلال اسکیزوتایپال وجود ندارد، اما رواندرمانگر میتواند با استفاده از مصاحبه و ارزیابیهای شخصیتی، وضعیت بیمار را بررسی کند. مهمترین ال،ایی که میتوانند نشان دهند بیمار به اختلال شخصیت اسکیزوتایپال دچار است، موارد زیر هستند:
- پریش، و نداشتن توانایی برقراری رابطه با اطرافیان
- رفتارهای غیرعادی و عقاید عجیب و ،افی
تعامل با افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوتایپال سخت است. در این تعامل، هم بیمار در عذاب است و هم افرادی که با او در تماس هستند. ممکن است حرفهایی از او بشنوید که غیرقابلباور هستند یا آ،ان میدهند. بااینحال، برخی راهکارها میتوانند برخورد با اسکیزوتایپالها را آسانتر کنند:
- سعی کنید از کلمات ساده و بدونپیچیدگی استفاده کنید. اسکیزوتایپالها اصلاً از کنایه خوششان نمیآید.
- نسبت به باورهای ،افاتی یا عجیبوغریب آنها واکنش شدید نشان ندهید. اینکار باعث میشود بیشتر از شما دور شوند.
- اگر از حرفهای او ناراحت یا عصب، شدید، بروز ندهید. آنها خیلی سریع احساسات منفی را میفهمند و از شما دورتر میشوند.
- تعصب را کنار بگذارید و کاری با باورهای ،افی او نداشته باشید. یک اسکیزوتایپال ممکن است چیزهایی تعریف کند که اصلاً منطقی نیست یا حتی خلاف باورهای شماست، اما شما نمیتو،د باورهای او را تغییر دهید.
- درمورد اه، زندگیتان با او صحبت کنید. افراد مبتلا به اختلال اسکیزوتایپال هدف مشخصی در زندگی ندارند. شنیدن اه، و شیرینی رسیدن به آن برای این افراد خوشایند است.
- در جمعها با صحبت ،، اضطراب اجتماعی او را کم کنید.
- خیالپردازیهای او را مثل یک داستان جذاب گوش کنید. وقتی درمورد موضوعات ماورایی و قدرتهایش صحبت میکند تصور کنید داستان تعریف میکند و واکنش بدی نشان ندهید.
- سعی کنید بهصورت غیرمستقیم او را تشویق به درمان کنید.
زندگی با افراد اسکیزوتایپال
افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوتایپال، رفتار، ال،ای گفتاری، افکار و درک عجیبی از اطرافیان و محیط پیرامون خود دارند. علائمی که ا،راً واضح بوده و برای دیگران عجیب به نظر میرسند. مهمترین علائم این اختلال عبارتند از:
- انزوا و نداشتن دوست صمیمی
- رابطه نزدیک، فقط با خانواده و بستگان درجه یک
- وابستگی شدید به اعضای خانواده
- عصبیشدن در برخورد با افراد جدید
- عصبیشدن هنگام حضور در جمع و شرایط اجتماعی جدید
- عدم تمایل به برقراری روابط جدید
- تفسیر اتفاقات روزمره به شکلی عجیبوغریب
- احساس خجالت در جمع
- ،افاتی بودن
- توهم داشتن قدرتهای ماورایی (مثل ذهنخو،)
- اعتقاد به جادو
- اعتقاد به فال و طالعبینی
- استفاده از کلمات و عبارات عجیب و گاه نامفهوم هنگام صحبت،
- پوشیدن لباسهای عجیبوغریب
- عدم برقراری ارتباط چشمی هنگام صحبت با دیگران
- شک بیمورد به اطرافیان
- بیاعتمادی نسبت به همه
- تعصبات شدید مذهبی
- سردی یا پاسخهای عاطفی نامن،
- توهم شدید (پارانویا)
- افسردگی شدید
- دارای ظاهر ژولیده و نامرتب
- ادعای داشتن تجربههای عجیب و باورن،ی
- شنیدن صداها یا دیدن تصاویر غیرمعمول
- تمایلات و علایق محدود و نامتعارف
دلایل ایجاد اختلال شخصیت اسکیزوتایپال
افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوتایپی، افرادی منزوی هستند، که نه میتوانند رفتار درستی با دیگران داشته باشند و نه رفتارهای بقیه را درک میکنند. این افراد، معمولاً سعی میکنند از دیگران فاصله بگیرند.
افرادی که به اختلال شخصیت مختلط دچار هستند، همه علائم شاخص اسکیزوتایپی را ندارند و مجموعهای از علائم اختلالات مختلف را نشان میدهند. بیماریها و اختلالات شخصیتی دیگری که اسکیزوتایپالها در معرض ابتلا به آن قرار دارند عبارتند از:
درصورتیکه از اعضای خانواده فرد اسکیزوتایپال باشید، باید بد،د که بیمار، خودش اطلاعی از عجیبوغریب بودنش ندارد. بنابراین، باید سعی کنید واضح و طوریکه درک کند، عجیب بودن رفتارش را به او بفهم،د. ممکن است در ابتدا، اهمیتی ندهد یا حتی ناراحت و عصب، شود. چون دوستش دارید باید صبور باشید.
قرار گرفتن مادر در معرض برخی ویروسها یا عوامل محیطی خطرناک میتواند ریسک ابتلا به اختلال شخصیت اسکیزوتایپال را افزایش دهد. مصرف داروهای خاص در دوران بارداری نیز میتواند احتمال بروز این عارضه را افزایش دهد.
میزان شیوع اختلال شخصیت اسکیزوتایپال در مردان و ،ن
تصور میشود که اصلیترین دلیل بروز این اختلال در افراد، وراثت است. دلیل این امر آن است که بسیاری از علائم ناهنجاریهای مغزی اسکیزوفرنی در این افراد نیز وجود دارد. با این حال، برخی عوامل دیگر نیز میتوانند به ایجاد این اختلال منجر شوند. این عوامل، به تفکیک در ادامه آورده شده است.
عامل وراثت
مجموعهای از مهمترین این عوامل، که بیشتر مربوط به تجربیات دوران کودکی فرد میشوند، عبارتند از:
- سوءاستفاده ،
- نادیده گرفته شدن
- ضربههای عمیق عاطفی
- استرس مزمن
- طلاق رسمی یا عاطفی والدین
افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوتایپال ترسو، بیشتر عقاید منفی دارند تا افکار عجیبوغریب. این افراد، به شدت از دیگران دوری میکنند، معمولاً تنها هستند، هیچ دوستی ندارند، همیشه نگران هستند، و حتی خودشان هم افکار و احساساتشان را درک نمیکنند.
علائم و نشانههای اختلال شخصیت اسکیزوتایپال (افکار اسکیزوتایپال)
به دلیل تاثیر شدید تغییرات ساختاری مغز و ژنتیک در ابتلا به این اختلال، تاکنون روش کاملی برای پیشگیری از آن معرفی نشده است. بااینحال، راههایی وجود دارند که میتوانند از تشدید علائم بیماری جلوگیری کنند. برخی از این راهها عبارتند از:
- تشویق اطرافیان به مراجعه به پزشک، درصورت مشاهده علائم اختلال شخصیت اسکیزوتایپال
- مراجعه به پزشک، درصورت خجالتی بودن یا عدم توانایی کودک در برقراری ارتباط با اطرافیان
- خودداری از تنبیه بدنی کودکان
- پر، از تنها گذاشتن کودک با افرادیکه خوب نمیشناسید (به منظور جلوگیری از آزار و تعرض ،)
- مشاوره پزشکی درصورت وجود سابقه اختلالات رو، در بستگان نزدیک
تفاوت اختلال شخصیت اسکیزوتایپال با دیگر اختلالات شخصیتی
محتوای این مقاله صرفا برای افزایش اطلاعات عمومی شماست و به منزله تجویز پزشکی نیست.