باوجود این‌که احتمال نقص مادرزادی یا سایر مشکلات نوزاد به دلیل مصرف داروهای افسردگی پایین است، اما باز هم نباید ریسک کرد. فقط اگر افسردگی شما حاد است، آن هم حتماً زیرنظر پزشک دارو مصرف کنید. با‌این‌حال، تعدادی از داروهای افسردگی دوران بارداری در بالا، ،مت دارودرم، معرفی شده‌اند.
افسردگی بارداری ناخواسته به چه صورت است؟
ممکن است علاه بر موارد ذکر شده، برخی سوالات نیز در مورد افسردگی در دوران حاملگی داشته باشید که سعی کرده‌ایم در این ،مت، به تعدادی از پرتکرارترین آنها پاسخ دهیم.
چه افرادی بیشتر در معرض افسردگی در دوران بارداری هستند؟
اگر فکر می‌کنید تنها چند مورد از علائم افسردگی بارداری را دارید و اوضاع‌تان خوب است، می‌تو،د با یک سری درمان‌های طبیعی نیز احساسات منفی ایجاد شده در خود را برطرف کنید.
اول از هرچیز، این نکته را در نظر داشته باشید که داشتن افسردگی هنگام بارداری یا پس از زایمان، بسیار شایع بوده و بسیاری از مادران نیز همانند شما درگیر آن هستند. پس با توجه به این موضوع، هرگونه خجالت یا شرم را کنار گذاشته، با مشکلی که پیش آمده منطقی برخورد کنید و به یک پزشک روانشناس یا روانپزشک مراجعه کنید.
کنترل این استرس، بیشتر بر عهده همسر است، تا با القای این واقعیت که دختر یا پسر، مهم سلامت مادر و فرزند است، آرامش را به قلب مادر باردار تزریق کرده و از بروز افسردگی در وی جلوگیری کند.
آزمایش‌های نگران‌کننده
با ورود به ماه چهارم بارداری، یک استرس کوچک در مادران باردار وجود دارد. این استرس که چندان مهم نیست، در مورد ،ت جنین است. برخی از مادران، (خودشان یا تحت فشار همسر) دوست دارند ،ت جنین پسر یا دختر باشد. به همین دلیل ممکن است تا مشخص شدن قطعی ،ت جنین اضطراب بکشند.
درنهایت، اگر تجربه‌ای درخصوص افسردگی در دوران بارداری دارید، یا سوالی برایتان پیش آمده که مطلب بالا نتوانسته جوابگوی آن باشد، می‌تو،د با ما و دیگر خوانندگان مجله دکتردکتر به اشتراک بگذارید.
افسردگی دوران بارداری به هیچ،وان شوخی نیست و باید جدی گرفته شود. در صورت تداوم این مشکل، هم مادر و هم جنین ممکن است در معرض خطر قرار بگیرند، ضمن این‌که افسردگی می‌تواند پس از تولد نوزاد نیز مشکل‌ساز شود. درصورتی که علائم افسردگی در خودتان یا همسر باردارتان وجود دارد، می‌تو،د برای سایت ،ت‌دهی از بهترین پزشکان روانشناس و روانپزشک در تهران از سایت دکتردکتر اقدام نمایید.
سوالات پرتکرار در مورد افسردگی دوران بارداری
با وجود این‌که به دلیل بارداری، پزشک شما سعی خواهد کرد تا جایی‌که امکان دارد از تجویز دارو پر، کند و از روندهای درم، حمایتی استفاده کند، اما اگر شدت افسردگی وخیم باشد، ممکن است دارودرم، نیز پیشنهاد شود.
همین می‌تواند زمینه‌ساز احساس ترس، استرس و ناامیدی در مادر شود و او را به سمت افسردگی سوق دهد.
دلایل افسردگی در سه ماهه دوم بارداری
دوران بارداری، دور، است که معمولاً بسیاری از اندام‌های بدن ،ن، هورمون‌ها و حتی فعل‌وانفعالات مغز آنها دچا تغییر می‌شود. هر روز که جنین رشد می‌کند، ممکن است فشار روی ارگان‌های بدن و مغز بیشتر شده و اختلالات به‌وجود آمده هم پررنگ‌تر شوند. این تغییرات هورمونی، در 14 الی 23 درصد موارد منجر به بروز افسردگی بارداری (Perinatal Depression) در ،ن می‌شوند.
داشتن رابطه گرم و عاشقانه با همسر باردار، برقراری رابطه ، مرتب با او (با رعایت اصول) و فهماندن این موضوع که او هنوز هم با وجود تغییرات ظاهری‌اش زیبا و دلپسند است، تاثیر زیادی روی جلوگیری از افسردگی دوران بارداری دارد.
افسردگی دوران بارداری، علاوه بر این‌که روح و روان مادر و حتی جسم او را تهدید می‌کند، برای جنین نیز بسیار خطرناک است. برخی از مهم‌ترین و تاثیرگذارترین اثرات سوء افسردگی مادران باردار روی جنین عبارتند از:
- خطر سقط در ماه‌های اول (به دلیل سطح بالای کورتیزول)
- رشد کم جنین پایین‌تر از وزن‌های مشخص‌شده برای هر ماه بارداری
- نرسیدن مواد مغذی لازم به جنین به دلیل تغذیه نادرست مادر
- نرسیدن ویتامین‌های لازم به جنین به دلیل عدم مصرف داروها، ویتامین‌ها و غیره…
- احتمال بروز دیابت بارداری (درصورت پرخوری عصبی)
- تولد نوزاد نارس
- تحرک کمتر جنین، حتی پس از تولد
- هورمون استرس ادراری بالاتر در نوزاد و واکنش شدیدتر به استرس
- تاثیرات منفی بر هوش نوزاد
- اختلال در خواب (در صورت مصرف برخی داروهای ض،سردگی)
- عدم برقراری ارتباط با مادر پس از تولد (درصورت استمرار افسردگی پس از زایمان)
- مشکل در خوردن شیر مادر (درصورت استمرار افسردگی پس از زایمان)
- و مشکلاتی از این دست…
افسردگی پس از زایمان
مادر، بیشتر از شش ماه است که این بارِ به قول معروف شیشه را حمل کرده و واقعاً خسته است. مدت‌ها است که خواب شب درست‌وحسابی ندارد، مدام باید به دستشویی برود، وزنش به شدت افزایش پیدا کرده و شکمش خیلی بزرگ شده است، در شکم، لگن یا ،مت‌های دیگر بدنش احساس درد دارد، معده‌اش می‌سوزد، نمی‌تواند خوب غذا بخورد یا دچار پرخوری شده، صبح‌ها که از خواب بیدار می‌شود دهنش مزه خیلی بدی می‌دهد و بسیاری از این موارد که فقط یک مادر حامله درک می‌کند.
باوجود این‌که ترشح هورمون‌ها برای مادر سخت است و او را به لحاظ بدنی و روحی تحت فشار قرار می‌دهد، اما باید بد،د که ترشح همین هورمون‌ها از شما و جنین نازنین‌تان حفاظت می‌کند.
این دسته از داروهای مجاز ض،سردگی، که برای مادران باردار با افسردگی حاد تجویز می‌شوند شامل سیتالوپرام، فلو،تین یا سرترالین هستند. توجه داشته باشید که مصرف این داروها، خصوصاً سرترالین می‌تواند خونریزی پس از زایمان را به شدت افزایش دهد.
در مورد مدت زمان استمرار افسردگی نیز باید فاکتورهای زیر را بررسی کرد:
- افسردگی در چه حدی است؟
- دلیل افسردگی چیست؟
- همسر و اطرافیان نزدیک چقدر برای درمان همراه مادر باردار هستند؟
- رابطه عاطفی و ، مادر چگونه است؟
- چه روش درم، در پیش گرفته شده است؟
قرص افسردگی برای بارداری کدام است؟ آیا مصرف آن مضر است؟
اگر احساس می‌کنید که به افسردگی دوران بارداری دچارید، بهترین کار این است که با یک مشاور یا روانشناس مشورت کنید. برای غلبه بر این افسردگی، روش‌ها و تکنیک‌های مختلفی وجود دارند که می‌توانند کمک‌کننده باشند.
افسردگی دوران بارداری شوخی نیست…
باید بد،د که داشتن رابطه ، در دوران بارداری، مخصوصاً در ماه سوم به بعد هیچ ایرادی ندارد و حتی برای سلامت روحی و جسمی مادر و جنین خوب هم هست. بعد از ماه چهارم، شکم شروع به بزرگ شدن می‌کند و یکی از استرس‌هایی که ،ن باردار در این دوره دارند، ،اب شدن ظاهرشان است.
بدون شک استفاده از داروها در دوران بارداری منع پزشکی دارد و برای این‌که اطمینان حاصل کنید دارویی که مصرف می‌کنید برا جنین ضرری ندارد، حتماً باید با دکتر ،ن خود مشورت کنید. لازم است بد،د که هر دارویی در دوران بارداری مصرف کنید، از طریق جفت به جنین نیز انتقال پیدا می‌کند و اگر افسردگی‌تان پیشرفته نیست، بهتر با روش‌های طبیعی اقدام به بهبود حال خودتان کنید.
این استرس‌ها، به‌ویزه زم،که بارداری اول مادر است و ناخواسته نیز اتفاق افتاده شدیدتر هستند.
دوران بارداری یکی از جذاب‌ترین و خاطره‌انگیزترین دوره‌ها برای هر زنی است که معمولاً نازش بیشتر از دیگر اوقات ،یدار دارد. خوردن برخی از غذاها یا میوه‌ها در این دوران، لذتی دارد که با هیچ‌چیز قابل مقایسه نیست. سعی کنید هرچیز (مفید البته) که دوست دارید را تهیه کرده و نوش‌جان کنید.
شاید دلیل عمومی افسردگی در ماه‌های اول، استرس زیاد مادر درمورد بچه‌دار شدن باشد. مخصوصاً مادر، که بار اول است حامله می‌شوند، با شنیدن این‌که یک بچه در داخل بدن‌شان در حال شکل گرفتن است بسیار شوکه می‌شوند، اضطراب زیادی را تحمل می‌کنند و ممکن است حتی افسرده شوند.
در کنار این موارد، سعی کنید خودتان را دوست داشته باشید، هرروز با کودکی که در دل شما بزرگ می‌شود صحبت کنید و رابطه عاطفی و ، خود با همسرتان را حفظ کنید.
گروه‌های حمایتی
معمولاً استفاده از دارو، در مورد افسردگی‌های حاد توصیه می‌شود و اغلب هم در سه ماه اول بارداری هیچ پزشکی آن را توصیه نمی‌کند. بعد از ماه چهارم، درصورت ،وم استفاده از دارو نیز پزشک متخصص توصیه می‌کند آن را در ماه‌های پای، بارداری به تدریج قطع کنید تا از بروز علائم ، آن در نوزاد جلوگیری شود.
با وجود این‌که علت اصلی افسردگی و تغییرات خلق‌وخو در دوران بارداری تغییرات هورمونی است، اما در برخی از موارد هم نگر،های مادر درمورد شغلش، آینده بچه‌ای که قرار است به دنیا بیاید، دغدغه‌های مالی، وضایف مادری و غیره.. باعث می‌شوند تا مادر دچار افسردگی دوران بارداری شود.
تاثیر افسردگی مادر بر جنین
اگر هم همسر یک زن باردار هستید که این مقاله را می‌خو،د، باید بگوییم چیزی به پدر شدن‌تان باقی نمانده و این سه ماه را هم باید مثل چشمان‌تان از مادر و بار شیشه‌اش مراقبت کنید. هوای او را داشته باشید، به او قوت قلب بدهید و کمک کنید تا جایی که می‌تواند استراحت کند و برای زایمان آماده شود.
ترشح هورمون‌ها
بله؛ تصور عموم بر این است که پدر، با شیندن خبر بارداری همسرش شادترین و فعال‌ترین مرد روی جهان است. اما همیشه هم این‌طور نیست. حدود ۱۰ درصد مردان با بارداری همسرشان دچار افسردگی بارداری می‌شوند.
این دسته از داروهای ض،سردگی که برای مادران باردار تجویز می‌شوند، شامل ،و،تین و ونلافا،ین هستند. این دسته از داروها نیز خونریزی پس از زایمان را به شدت افزایش می‌دهند.
داروهای ض،سردگی سه حلقه‌‌ای
اگر به موقع افسردگی دوران بارداری خود را درمان نکنید، ممکن است پس از زایمان نیز آن را داشته باشید. افسردگی پس از زایمان (Postpartum Depression)، حدود 65 درصد از مادران را درگیر می‌کند و می‌تواند نه تنها مادر، که نوزاد تازه متولد شده را نیز اذیت کند.
آزمایش آمنیوسنتز یا نمونه‌برداری از پرزهای جفتی نیز از دیگر آزمایش‌هایی است که در سه ماهه دوم انجام می‌شود و می‌تواند مادر را دچار استرس، ترس یا در شرایط وخیم‌تر افسردگی کند.
کمرنگ شدن ارتباط با همسر
یکی از این درمان‌ها، ورزش ، است. ورزش ، باعث می‌شود سطح سروتونین در بدن بالا رفته، کورتیوزل کاهش پیدا کند و افسردگی شما درمان شود.
گزارش‌ها نشان می‌دهند که معمولاً نیمی از ،ن باردار افسرده، با این تصور که این تغییرات خلق‌وخو طبیعی است نسبت به درمان مشکل خود اقدام نمی‌کنند. سهل‌انگاری که ممکن است باعث پیشرفت افسردگی در مادر شده و او و فرزندش را حتی پس از زایمان نیز دچار مشکلات عدیده‌ای کند.
عمده‌ترین نشانه‌های افسردگی دوران حاملگی عبارتند از:
- بی‌علاقه بودن نسبت به انجام کارهای روزانه
- لذت نبردن از هیچ‌چیز
- سرگرم‌کننده نبودن چیزهایی که قبلاً دوست‌شان داشتید
- داشتن حس غم، پوچی و ناامیدی در اغلب روزهای هفته و بیشتر ساعات روز
- پریش، شدید و اضطراب
- پرخوری یا کم‌خوری غیرطبیعی
- پرخوابی یا کم‌خوابی غیرطبیعی
- احساس گناه غیرطبیعی بابت مسائل معمولی
- سردرد، درد قفسه سینه، تپش قلب، تنگی نفس، احساس خفگی و کلافگی
- احساس بی‌ارزش بودن
- گوشه‌گیری
- کاهش آستانه تحمل و تحریک‌پذیری (تند مزاجی)
- احساس ناتو، در حل مشکلات و مدیریت زندگی
- داشتن افکار منفی در مورد خودتان
- نداشن اعتمادبنفس
- نگر، بیش از حد درمورد مسائل پیشپاافتاده
- احساس ترس شدید، بی‌دلیل و غیرقابل کنترل
- ترس از مرگ و فکر ، زیاد به مرگ
- تصور آسیب دیدن فرزند یا فرزندان
- تنبلی و احساس خستگی مفرط
- بی‌توجهی به ظاهر و ش،ه بودن
- بی‌توجهی به اطرافیان، دوست، که قبلاً زیاد باهم بودید و خانواده
- پیدا ، وسواس شدید
- حواس‌پرتی و نداشتن تمرکز کافی
- غم و اندوه مداوم و در فکر فرورفتن
- فکر ، به خودکشی
- منزوی شدن
- گریه ،های بی‌دلیل و زیاد
- خشم غیرقابل توضیح و به‌خاطر موضوعات پیشپاافتاده
- داشتن استرس در جمع‌ها و مواجه شدن با دیگران
- عدم رعایت نکات بهداشتی و سلامت بارداری به دلیل ناامیدی یا تنبلی
- ظهور علائم فیزیکی جدید مثل سردرد یا معده‌درد
- نداشتن خواب شبانه راحت
دلایل افسردگی دوران بارداری
هورمون‌های دیگری که در سه ماهه اول بارداری در بدن مادر ترشح می‌شوند، هورمون‌های استروژن و پروژسترون هستند که ترشح آنها بعد از سه ماهگی هم ادامه دارد و تا ماه نهم افزایش پیدا می‌کند.
در حالت کلی، چهار روند درم، برای ،ن باردار افسرده پیشنهاد می‌شود:
روان‌درم، شخصی
برای این‌که از بروز افسردگی بارداری در خود پیشگیری کنید، لازم است به این چند توصیه عمل کنید:
- سعی کنید تنهایی به مبارزه با مشکلات نروید و همسرتان همیشه کنارتان باشد
- در انجام کارهای خانه از همسر، مادر یا نزدیکان‌تان کمک بگیرید
- پیاده‌روی، ورزش سبک و نرمش را فراموش نکنید
- رژیم غذایی سالم و متنوع داشته باشید
- سعی کنید از تنش و استرس دوری کنید
- سعی کنید خوب بخوابید و ترجیحاً قهوه و نسکافه نخورید (تا دچار بی‌خوابی نشوید)
- مطالعه کنید، فیلم ببینید و غیره…
آیا درمان افسردگی دوران بارداری ممکن است؟
آیا افسردگی بارداری در مردان واقعیت دارد؟
بسیاری از مردان، به دلایل مختلف در سه ماهه دوم بارداری از همسران خود فاصله می‌گیرند. این موضوع، به‌ویژه در مورد زوج‌هایی که ارتباط ، در دوران بارداری را نیز قطع کرده یا کاهش داده‌اند، شدیدتر هم هست.
برخی از داروهای مجاز ض،سردگی در حاملگی عبارتند از:
مهارکنندههای بازجذب سروتونین
دلایل افسردگی در سه ماهه سوم بارداری
ترشح هورمون‌های استروژن و پروژسترون در ماه آ، بارداری به حدا،ر خود می‌رسد. این باعث می‌شود تا خلق‌وخوی مادر به شدت نغییر کند، گریه کند، دچار اختلال در خواب شود، عصبی یا پرخاشگر شود، غمگین و ناامید شود و هر علامت دیگری که یک زن باردار افسرده می‌تواند از خودش نشان دهد.
منبع: https://drdr.ir/mag/%D8%A7%D9%81%D8%B3%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C/
روان‌درم، شخصی، پیروی از یک‌سری توصیه‌های ساده است که می‌تواند علائم افسردگی را در شما کاهش داده، در صورت خفیف بودن آن را درمان کند. این توصیه‌ها عبارتند از:
- زمان‌بندی کارها
- استحمام روزانه و رسیدگی به موها و بدن
- استفاده مرتب از میوه‌ها و سبزیجات تازه
- داشتن خواب کافی به‌ویژه در شب (حداقل 8 ساعت)
- رفتن به مسافرت، حتی شده مسافرت‌های کوتاه (بسته به وضعیت بدنی مادر)
- پیاده‌روی روزانه و هواخوری
- انجام کارهایی که دوست دارید (مثل نقاشی کشیدن، آشپزی یا غیره…)
- سعی در داشتن افکار مثبت
- یوگا
- مصرف منظم ویتامین‌ها زیر نظر پزشک متخصص ،ن
علاوه بر تغییرات هورمونی، مادران باردار در سه ماهه اول ترس این را دارند که نتوانند اوضاع را مدیریت کنند. با باردار شدن، بسیاری از برنامه‌ریزی‌ها به‌هم می‌ریزد، شغل مادر در معرض خطر قرار می‌گیرد، برخی اتفاقات پیش‌بینی نشده رخ می‌دهد که اعصاب او را به هم می‌ریزد و در کل، می‌توان این‌طور در نظر گرفت که کنترل امور از دست مادر خارج می‌شود.
بارداری یکی از بهترین و شیرین‌ترین دوران در زندگی هر زنی است که درعین‌حال می‌تواند سخت‌ترین و استرس‌زاترین دوران نیز باشد. افسردگی دوران بارداری، مشکلی است که از هر ده زن باردار، یک نفر به آن دچار می‌شود و باعث می‌شود دوران بارداری، به دور، سخت و تنش‌زا برای مادر و جنین تبدیل شود. عموم ،ن، به دلیل فعل‌وانفعالاتی که در مغز و به تبع آن در هورمون‌ها رخ می‌دهد، دچار تغییر در خلق‌وخو می‌شوند و معمولاً، استرس و تنش زیادی را در این برهه حساس تحمل می‌کنند.
حال اگر نتایج به نحوی باشند که نیاز به آزمایش‌های بیشتر هم باشد که چه بدتر.
ترشح میزان بالای هورمون گنادوتروپین جفتی انس، نیز بی‌تاثیر نیست.
آیا افسردگی در بارداری و ،ت ربطی به هم دارند؟
نورتریپتیلین‌ها در این دسته از داروهای ض،سردگی قرار می‌گیرند. این داروها، معمولاً به مادر، تجویز می‌شوند که داروهای دیگر روی آنها کارساز نبوده است. مصرف این داروها نیز به‌ویژه در سه ماهه‌های دوم و سوم بارداری، خونریزی پس از زایمان را افزایش می‌دهند.
زمان زیادی تا به دنیا آمدن نوزاد نمانده و اگر به،وان یک مادر، افسرده شوید، نخواهید توانست یک مادر قوی باشید. شما قرار است چند ماه از یک موجود فوق‌العاده ضعیف، بی‌پناه و حساس مراقبت کنید که همه زندگی شما است. برای این‌که بتو،د مادری قوی و شاداب برای نوزاد شیرینی باشید که چند ماه بعد پا به دنیا می‌گذارد، لازم است موارد زیر را کنترل کنید:
خستگی
علت‌های افسردگی مادران در سه‌ماهه‌های مختلف بارداری موارد زیر هستند:
دلایل افسردگی در سه ماهه اول بارداری
تغییرات هورمونی در مردان و در کنار آن فشارهای اقتصادی و ترس از پدر شدن و مسئولیت خطیری که در انتظار آنها است، باعث می‌شود تا برخی از پدران نیز دوران حاملگی همسران‌شان را با افسردگی سپری کنند. شایع‌ترین نشانه‌هایی که می‌گویند پدر خانواده نیز دچار افسردگی دوران بارداری (همسرش) شده عبارتند از:
- انزوا و دوری از دوستان و آشنایان
- تغییر اشتها (معمولاً کمتر غذا می‌خورند)
- احساس درد در ،مت‌های مختلف بدن بدون علت
- اضطراب و استرس مداوم
- پایین آمدن کارایی در محل کار
- کاهش میل ،
- بدخوابی
- نداشتن انرژی برای کارهای روزمره
- و مواردی از این دست…
دلیل افسردگی در اوایل بارداری (ماه‌های اول) چیست؟
در سه ماهه دوم بارداری، که میزان ترشح هورمون گنادوتروپین جفتی انس، کاهش یافته یا کاملاً قطع شده است، مادر معمولاً احساس بهتری دارد. بسیاری از مادران، در این سه ماهه ویار ندارند و می‌توانند هرچه که دوست دارند یا برایشان مفید است را بخورند. درضمن، خطر سقط جنین نیز در این سه ماهه تقریباً از بین رفته، و مادر خبر بارداری‌اش را به دیگران نیز می‌دهد و به همین دلیل مراقبت‌ها از او بیشتر می‌شود.
بسیاری از علائم افسردگی دوران بارداری ممکن است به‌صورت موقت و لحظه‌ای در همه ،ن باردار وجود داشته باشند. فشار جسم، و تغییرات در حال وقوع در بدن می‌تواند باعث بروز برخی از این علائم در همه شود. به،وان مثال، این‌که زیاد می‌خوابید یا همیشه خسته هستید، ،وماً به م،ی افسرده بودن شما نیست. با این حال، اگر نشانه‌های زیر را برای بیش از دو هفته مداوم مشاهده می‌کنید، احتمالاً به افسردگی حاملگی دچار هستید و لازم است یک پزشک شما را ویزیت کند.
در حالت کلی، روش‌های درم، زیر برای بهبود افسردگی دوران بارداری توصیه می‌شوند:
روان‌درم، افسردگی دوران بارداری
برخی از افراد تصور می‌کنند که نشانه‌های افسردگی دوران بارداری، به ،ت خاصی از نوزاد ارتباط دارد. باید بگوییم که علم تاکنون چنین چیزی را ثابت نکرده است. براساس آمار هم افسردگی در مادران باردار به یکی از ،ت‌ها بیشتر از دیگری نیست.
استفاده از مکمل‌های حاوی حجم کمی جیوه، زیرنظر پزشک هم می‌تواند به این دلیل که حاوی اسیدهای چرب امگا سه است سودمند باشد. هرچند که برخی توصیه‌های گیاهی هم می‌توانند در صورت صلاحدید پزشک متخصص مفید واقع شوند.