سلولوتومی یا جراحی شکم (،راتومی) نوعی جراحی باز شکم است که به حل مشکلات مختلف کمک می کند. ،راتومی برای شناسایی بیماری های شکمی مانند آپاندیسیت و عفونت کیسه صفرا استفاده می شود و کاربردهای مختلفی دارد. به ،وان مثال، برای برداشتن یک عضو یا زایمان استفاده می شود. این جراحی باز شکم در درمان سرطان نیز کاربرد دارد و برای درمان بیماری های ،ن نیز کاربرد دارد. به طور کلی اصطلاح ،راتومی برشی است که برای جراحی اکتشافی روی شکم ایجاد می شود.
در فرآیند این عمل جراح با ایجاد برشی در دیواره شکم به اندام های داخلی دسترسی پیدا می کند. از ،راتومی برای حل مشکلاتی مانند کیست تخمدان و بیماری های روده نیز استفاده می شود. در این مقاله شما را به طور کامل با این عمل آشنا می کنیم و در مورد آمادگی ها و مراقبت های بعد از جراحی شکم به شما می گوییم. در پایان با عوارض و انواع جراحی شکم آشنا می شوید.
سوالات خود را در مورد انواع جراحی شکم و سایر موارد مرتبط بپرسید تا کارشناس سلامت مجله دکتر سلامت و پزشکی به آنها پاسخ دهد.
جراحی شکم چیست؟
،راتومی یک روش جراحی است که در آن شکم برای بررسی اندام های داخلی باز می شود. در بسیاری از موارد هدف از انجام چنین عملی کشف و شناخت علت برخی از عوارض و مشکلات در بدن است. در واقع، از طریق جراحی شکم، آنچه در داخل بدن اتفاق میافتد مشخص میشود و ممکن است نمونههای بافتی از بدن برای تشخیص بیماری گرفته شود. این جراحی همچنین می تواند به ،وان یک عمل درم،، به ،وان مثال، برای برداشتن یک عضو یا برای مدیریت یک وضعیت بحر، استفاده شود.
در پایگاه علمی موسسه ملی بهداشت ایالات متحده (NIH) آمده است:
اصطلاح ،راتومی به برشی در دیواره شکم اشاره دارد که حفره صفاقی را باز می کند. ی،ی حفره ای که شامل شکم و لگن می شود.
اصطلاحات دیگری برای ،راتومی استفاده می شود. برای مثال ،راتومی به م،ای برش در شکم (،راتومی) و پریتونوتومی (پریتونئوتومی) برشی در حفره صفاق است.
انواع جراحی شکم چیست؟
،راتومی نوعی جراحی است که در آن جراح با ایجاد برشی در دیواره شکم به اندام های داخلی شکم دسترسی پیدا می کند. برش های شکمی انواع مختلفی دارند که جراح بسته به نوع عمل و محل مشکل می تواند از آنها استفاده کند. در زیر، در مورد اشکال مختلف برش و انواع ،راتومی به شما خواهیم گفت. توجه داشته باشید که انتخاب نوع برش به عوامل مختلفی بستگی دارد. از جمله نوع عمل، محل مشکل، ترجیحات جراح عمومی و وضعیت بیمار. ،راتومی اکتشافی برای شناسایی مشکلات و عوارض بدون علامت استفاده می شود. ،راتومی تشخیصی نیز راهی برای تعیین علت و ریشه بیماری ها است.
خط مرکزی را برش دهید
این برش شایع ترین نوع ،راتومی است و از آپاندیس کتف تا بالای استخوان شرمگاهی امتداد دارد. استخوان شرمگاهی به استخوان شرمگاهی اشاره دارد. رشد خنجر به فرورفتگی در ،مت بالایی دیواره جلویی شکم ی،ی نقطه برخورد دو دنده اشاره دارد.
شکاف مدیک
این برش در کنار خط وسط شکم ایجاد می شود و برای دسترسی به اندام های سمت چپ یا راست شکم استفاده می شود. شکل برش عمودی، موازی با خط وسط شکم و کمی به سمت راست یا چپ متمایل است. با چنین برشی دسترسی به اندام هایی مانند کلیه ها و برخی از ،مت های روده امکان پذیر است.
برش متقاطع
این برش به صورت افقی در زیر ناف ایجاد می شود و برای دسترسی به اندام های لگنی و زیر شکم استفاده می شود. یک برش عرضی برای دسترسی به اندام هایی مانند رحم استفاده می شود. به طور کلی برای دسترسی به ،مت ها و اندام های لگن از برش فوق استفاده می شود. این برش همچنین امکان دسترسی به ،مت هایی از روده را فراهم می کند. از برش عرضی در جراحی کیست تخمدان و ،راتومی نیز استفاده می شود.
کاتر Pfannenstiel
این برش به صورت افقی در زیر خط بیکینی ایجاد می شود و در عمل های لگن استفاده می شود. برش Pfannenstiel معمولاً در جراحی های ،ن استفاده می شود و از طریق شکم با یک قوس ساده انجام می شود. این برش درست بالای استخوان شرمگاهی قرار دارد و یک اسکار کوچک ایجاد می کند.
برش ساب دنده ای
این برش به صورت مورب در زیر دنده ها ایجاد می شود و برای دسترسی به کبد، کیسه صفرا، طحال و کلیه ها استفاده می شود. این روش برای رسیدن به اندام های فوق، شکم و کاهش آسیب به عضلات شکم استفاده می شود. از آنجایی که اعصاب زیادی در این نواحی وجود دارد، بیماران پس از جراحی با استفاده از برش ساب دنده درد زیادی را تجربه می کنند.
تفاوت ،راتومی و ،راسکوپی
،راتومی و ،راسکوپی دو روش مختلف اکتشاف و جراحی داخل شکم هستند. جراحی ،راسکوپی جایگزینی برای جراحی باز است به جای باز ، شکم برای نمایان شدن اندام ها، از یک دوربین کوچک با نور استفاده می شود. علاوه بر این، مشاهده و دستکاری داخل بدن از طریق برش های کوچک امکان پذیر خواهد بود. هر روشی مزایا و معایب خود را دارد. ،راسکوپی کمتر تهاجمی است و راحت تر بهبود می یابد.
تفاوت ها | جراحی شکم | جراحی ،راسکوپی |
چگونه انجام می دهیم | جراحی باز از طریق یک برش بزرگ در شکم برای دسترسی مستقیم به اندام ها | جراحی کم تهاجمی با استفاده از برش های کوچک، ابزار نازک و دوربین |
نرخ برش | قطعات بزرگتر (10 تا 20 سانتی متر) | برش های کوچک (0.5 تا 1.5 سانتی متر) |
دوره نقاهت | طول، تر (چند هفته تا چند ماه) | کوتاهتر (از چند روز تا یک هفته) |
مدت زمان درمان در بیمارستان | معمولا طول، تر (3 تا 7 روز یا بیشتر) | معمولا کوتاهتر (1-2 روز) |
اسکار | بزرگتر و واضح تر | کوچکتر و کمتر قابل توجه است |
خطر عفونت | بیشتر | کمتر |
،راسکوپی در شرایط اضطراری جواب نمی دهد. ،راتومی یک روش استاندارد است که در ا،ر بیمارستان ها انجام می شود و بیشترین کاربرد را در مدیریت موارد بحر، دارد.
فایده شکم چیست؟
،راتومی برای کشف حفره شکمی استفاده می شود. اگر منبع درد غیرقابل توضیح تشخیص داده نشود، جراحان از این روش استفاده می کنند. در واقع آنچه که با آزمایش ها و روش های تصویربرداری کشف نشده است با این روش قابل انجام است. در موارد اورژانسی از ،راتومی برای یافتن علت مشکلات شکم و اندام های داخلی استفاده می شود.
،راتومی اغلب، اما نه همیشه، یک روش اورژانسی است. برای سزارین برنامه ریزی شده یا برنامه ریزی نشده، همین پزشکان ممکن است از ،راتومی استفاده کنند. برای برداشتن یک عضو یا برداشتن تومور سرط،، جراح بر این روش جراحی تکیه می کند. از کاربردهای مختلف این عمل باید به موارد زیر اشاره کرد.
آسیب شکم
در صورت آسیب شدید به شکم، پزشکان از ،راتومی برای ارزیابی آسیب های داخلی استفاده می کنند. با استفاده از این روش می توان خونریزی های ناشی از تصادف، افتادن و سایر حوادث را نیز کنترل کرد. علاوه بر این، در ترمیم بافت های آسیب دیده نیز استفاده می شود. هدف از استفاده از ،راتومی در چنین مواردی، تشخیص سریع و درمان آسیب های داخلی و جلوگیری از خونریزی شدید است. با این حال، می توان از گسترش عفونت در شکم جلوگیری کرد.
عفونت در حفره صفاقی (پریتونیت)
پریتونیت یک عفونت جدی است که می تواند ناشی از پارگی آپاندیس، سوراخ شدن روده یا سایر مشکلات شکمی باشد. در این موارد از ،راتومی نیز استفاده می شود. برای تخلیه چرک، شستشوی حفره صفاقی، برداشتن بافت عفونی و درمان علت اصلی عفونت استفاده می شود.
سوراخ شدن دستگاه گوارش یا خونریزی کنترل نشده گوارشی
همچنین در مواردی که روده سوراخ شده یا خونریزی شدید رخ می دهد از ،راتومی استفاده می شود. خونریزی در سایر ،مت های دستگاه گوارش نیز با این نوع جراحی قابل کنترل است. هدف از ،راتومی در چنین مواردی ترمیم سوراخ، کنترل خونریزی، برداشتن بافت آسیب دیده و جلوگیری از گسترش عفونت است.
آپاندکتومی اورژانسی برای آپاندیسیت پیچیده
آپاندیسیت پیچیده یک عفونت حاد و شدید آپاندیس است که نیاز به جراحی فوری دارد. ،راتومی برای برداشتن آپاندیس ملتهب استفاده می شود. در این فرآیند امکان تخلیه چرک وجود دارد. علاوه بر این، هنگام باز ، شکم، شرایط لازم برای جلوگیری از سرایت عفونت به نقاط مختلف و سایر ،مت های شکم فراهم می شود.
اسپلنکتومی اورژانسی برای پارگی طحال
پارگی طحال معمولاً در اثر ضربه ای به شکم اتفاق می افتد و منجر به خونریزی داخلی می شود. ،راتومی برای برداشتن طحال آسیب دیده و کنترل خونریزی استفاده می شود. در مواقع اضطراری این روش بسیار مفید است و می تواند در یافتن سریع علت مشکل و رفع عوارض ناخوشایند مانند خونریزی بسیار کمک کننده باشد.
برداشتن کیست تخمدان برای درمان کیست تخمدان یا پولیپ آندومتر
همچنین از جراحی برای برداشتن کیست های بزرگ تخمدان یا اندومتریوم ها (توده های حاوی بافت آندومتر در خارج از رحم) استفاده می شود. روش ،راتومی یکی از بهترین راه حل های جراحی برای برداشتن این کیست ها محسوب می شود. با برداشتن کیست تخمدان، اندومتریوما و باز شدن شکم، درد در بدن زن کاهش می یابد و عوارض مختلف این شرایط کاهش می یابد.
جراحی اندومتریوز
آندومتریوز یک بیماری مزمن ،نه است که باعث می شود بافتی شبیه به پوشش داخلی رحم در خارج از آن رشد کند. از جراحی ،راتومی برای ت،یب و برداشتن بافت های این بیماری استفاده می شود. با این نوع جراحی، درد ناشی از آندومتریوز از بین می رود و روند بهبودی به شکلی موثر پیش می رود.
،راتومی چگونه انجام می شود؟
،راتومی شامل ایجاد یک برش بزرگ در حفره شکمی است. ویژگی های برش و آنچه بعد اتفاق می افتد به هدف ،راتومی بستگی دارد. به طور کلی این فرآیند چندین ساعت طول می کشد و می توان لوله های مختلفی را در ،مت های مختلف بدن قرار داد. این لوله ها برای رساندن و تخلیه مایعات در بدن قرار می گیرند و برای چند روز در جای خود باقی می مانند. منظور از لوله ها نیز موارد زیر است:
- یک کاتتر به یک ورید متصل می شود تا بیهوشی، آنتی بیوتیک و مایعات داخل و، را فراهم کند.
- لوله ای که از طریق بینی وارد معده می شود تا مایعات را تخلیه کند.
- از سوند ادراری نیز برای تخلیه مثانه استفاده می شود.
در برخی موارد، ممکن است به لوله تغذیه یا تغذیه داخل و، (IV) نیاز باشد.
مراقبت های قبل از ،راتومی چیست؟
قبل از انجام ،راتومی باید از عوارض و نتایج آن آگاهی کامل داشته باشید. پزشکان وضعیت عمومی بیمار را نیز بررسی می کنند و باید بدانند که از چه داروها و درمان های دیگری استفاده می کند. همچنین انجام برخی آزمایش ها مانند ع، برداری با اشعه ای، و آزمایش خون ضروری است. هدف از این روش ها این است که مشخص شود آیا بیهوشی عمومی خطری برای بیمار دارد یا خیر.
بسته به نوع عمل، ممکن است لازم باشد که روده بیمار به طور کامل تمیز شود. استفاده از داروهای خاص و ملین ها می تواند به روند تخلیه کامل روده بیمار کمک کند. ممکن است بیمار مجبور شود چند روز قبل از عمل از خوردن غذا خودداری کند و از رژیم غذایی متشکل از مایعات رقیق شده استفاده کند.
مراقبت های بعد از جراحی شکم چیست؟
وقتی از اتاق عمل خارج می شوید، به اتاق بعد از عمل منتقل می شوید. این جایی است که پزشکان علائم حیاتی شما را تا زم، که از بیهوشی بیدار شوید نظارت می کنند. سپس شما را به اتاق ریکاوری می برند، جایی که از لوله هایی برای دادن مایعات به بدن شما استفاده می شود.
پزشک ممکن است به شما تنفس عمیق و تمرینات عضل، بدهد که می تو،د در بیمارستان و هنگام بازگشت به خانه انجام دهید. این روش ها به جلوگیری از ،ه شدن خون و عفونت قفسه سینه کمک می کند. به یاد داشته باشید، فلج موقت روده پس از جراحی شکم (ایلئوس پارالیتیک) شایع است.
بهبودی پس از ،راتومی چقدر طول می کشد؟
بسته به وضعیت سلامت عمومی و نوع عمل هر بیمار، دوره نقاهت نیز متفاوت خواهد بود. به طور متوسط 6 هفته طول می کشد تا برش بهبود یابد. این فرآیند یک اسکار یا اسکار عمیق بر روی شکم باقی می گذارد. طبیعتا این اسکار به مرور زمان محو می شود و قابل مشاهده نخواهد بود. بسته به ژنتیک و عوامل دیگر، جای زخم باید به تدریج در طی 3 تا 6 سال آینده محو و نرم شود.
برای ،راتومی به کدام پزشک مراجعه کنیم؟
پزشک وظیفه انجام جراحی ،راتومی را بر عهده می گیرد و به خوبی می داند که تخصص جراحی عمومی چیست و قادر به تشخیص و درمان مشکلات حین جراحی است. جراحان عمومی افرادی هستند که در جراحی های شکم و لگن تخصص دارند. آنها روش های جراحی مختلفی از جمله ،راتومی یا سلوتومی را انجام می دهند و با تشخیص و درمان مشکلات ناحیه شکم جان بیماران را نجات می دهند.
برای مراجعه به بهترین پزشکان این رشته به سامانه دکتر دکتر دسترسی دارید. سیستم DoctorDoctor یک بیمارستان الکترونیکی است که فضایی را برای خواندن نظرات قبلی بیماران از هر پزشک فراهم می کند. در آنجا با بررسی رتبه های هر پزشک و تجربه مراجعانش می تو،د بهترین پزشک را شناسایی کرده و به صورت آنلاین با او قرار ملاقات تعیین کنید.
منابع:
advancedgynecology.com
my.clevelandclinic.org
ncbi.nlm.nih.gov
betterhealth.vic.gov.au
سوالات متداول در مورد جراحی شکم
بر،ب ها:
]
منبع: https://drdr.ir/mag/laparotomy/