درمان بیش فعالی کودکان؛ 3 رویکرد مختلف در درمان ADHD
چون والدین به تنهایی قادر با این تصمیمگیری نبوده و حتماً نیاز به همفکری با پزشک دارد. پزشک مورد نظر بر اساس گفتههای والدین و توضیحات آنها در خصوص شرایط والدین، تعیین خواهد کرد که فرزند شما در کدام ساعات از روز نیاز به مصرف دارو دارد.
داروی محرک سیستم عصبی مرکزی
چون افرادی که از رفتار درم، برای مق، با این اختلال استفاده میکنند، نیاز کمتری به دارو دارند. حتی برخی از این افراد میتوانند به مرور زمان مصرف کلی دارو را قطع کنند. البته برای رسیدن به بهترین نتیجه درم،، باید استفاده همزمان از دارو و رفتار درم، را بکار گرفت.
بهترین روش درمان بیش فعالی چیست؟
معمولاً برای درمان بیش فعالی از دو روش دارویی و رفتار درم، استفاده میشود. البته میزان استفاده از روش دارویی به مراتب بیشتر از رفتار درم، است. اما مزیتهای روش رفتار درم، به نسبت دارویی بیشتر است.
محتوای این مقاله صرفا برای افزایش اطلاعات عمومی شماست و به منزله تجویز پزشکی نیست.
بهترین روش درم، برای اختلال کم توجهی یا بیش فعالی، باید متن، با شرایط بیمار انتخاب شود. اما معمولاً ،یبی از سبک زندگی، مصرف دارو و تراپی برای درمان این گروه از بیماران تجویز میشود. بهرحال این درمان باید پاسخگوی علائم زمینهای همچون حواس پرتی، مشکل در دوستیابی، عزت نفس پایین، چالشهای رفتاری-اجتماعی و تکانشگری باشد.
مصرف داروهای شیمیایی برای درمان بیماری بیش فعالی کودکان، عوارض مخصوص به خود را دارد. شدت این عوارض برای داروهای محرک، بیشتر از نمونههای غیر محرک است. موارد زیر جزء عوارض شایع استفاده از دارو برای درمان بیماری بیش فعالی و کم توجهی هستند:
ناراحتی معده
کاهش وزن
سردرد
عصبی بودن
دهان خشک
کج خلقی
مشکل خواب
اتومو،تین (Strattera) و برخی داروهای افسردگی همچون نورتریپتیلین (Pamelor)، جزء مهمترین داروهای غیر محرک هستند. علاوهبراین دو مورد اشاره شده، یک سری داروهای دیگر نیز مانند کلونیدین (Kapvay) یا گوانفاسین (Intuniv) وجود دارد.
حتی تأثیرات مثبت این کار روی تنظیم خواب، قوای ذهنی، تمرکز حواس و قدرت یادگیری باعث شده تا والدین به انجام حجامت ترغیب شوند.
۲. درمان بیش فعالی با کندر
تعداد خانوادههای درگیر با بیماری بیشفعالی و عدم تمرکز زیاد هستند. در این بین بخش عمدهای از مسئولیت درمان چنین کودک،، بر عهده والدین آنها است که کار را برای آنها سخت میکند. یک شیوه همفکری و کمک به چنین والدینی، تشکیل گروههای حمایتی برای درمان کودکان بیش فعال است.
کودک درگیر با بیش فعالی ADHD، مشکلاتی در کنترل تکانش، توجه، آرام نشستن در یکجا، فکر ، به قبل از عمل و تمرکز ، دارند. علائم این بیماری با بزرگتر شدن کودک به مرور بهبود یافته و فرد کنترل و تمرکز بهتری نسبت به تکانشهای خود دارد.
اوتیسم چیست؟
کودک مبتلا به بیش فعالی، در ارتباط خود با همسالان و افراد بزرگسال مشکل دارد. چنین کودکی نتوانسته الگوهای رفتاری خود را کشف کند. اجرای درست روان درم، یا خانواده درم،، میتواند کمک شای، به این گروه از کودکان باشد.
عدهای از افراد این بیماری را سندروم ADHD میدانند. اما باید در نظر گرفت که واژهی سندروم برای مجموعهای از علائم و نشانهها استفاده میشود که در اغلب بیماریهای گوناگون وجود دارد. اما ADHD یک بیماری با علائم مشخص است؛ پس استفاده از واژه سندروم برای آن خیلی کار درستی نیست.
اختلالهای رفتاری مرتبط با بیماری ADHD
پس قبل از انتخاب روش دمان، به اطلاعاتی در خصوص شیوههای درم، موجود برای این بیماری نیاز دارید. روشهای موجود برای درمان بیماری بیش فعالی یا عدم توجه کودک عبارتند از:
۱. درمان دارویی
طب سنتی یک تعریف ویژه برای بیماری کودک بیش فعال دارد. از دیدگاه طب سنتی، کودک بیش فعال پرانرژی و باهوش است که گاهی اوقات با انجام فعالیتهای خطرناک باعث آزار والدین و اطرافیان خود میشود. در ادامه یک سری روش برای درمان بیش فعالی ارائه شده است.
۱. استفاده از حجامت برای درمان بیش فعالی
چون هیچ تجربهای در نحوه ارتباط و رفتار با کودک خود نداشته و از شرکتکنندگان در این گروههای حمایتی میتوانند کمک بگیرند. حتی شرکت در چنین جمعهایی، یک بار سنگین از روی دوش والدین برداشته و نقش حمایتی دارد. معمولاً پزشک معالج به شما کمک خواهد کرد تا گروههای حمایتی نزدیک به خود را شناسایی کنید.
آموزش مهارتهای فرزند پروری به والدین
سپس باید به دنبال الگویی برای زمان واکنش و پاداش دهی باشید. این پروسه یادگیری آرام، برای تمامی جوانب عملکردی مغز قابل استفاده است.
درمان بیش فعالی در طب سنتی
بیماری اختلال کم توجهی یا بیش فعالی، خود را با سه نوع از اختلالات رفتاری زیر نشان میدهد:
کم توجهی (Inattention)
بیش فعالی (Hyperactivity)
عمل ، بدون تفکر (Impulsivity)
چه ارتباطی بین بیش فعالی با اوتیسم وجود دارد؟
انجام حجامت، تاثیر مستقیمی بر وزن و قد کودک دارد. حتی انجام حجامت برای کودکان بیش فعال، باعث کاهش برخی از علائم این اختلال میشود. چون مشاهده شده که پس از انجام حجامت، رفتارهای تندخویی، پرخاشگری، عصبی بودن کودک کمتر میشود.
کودک مبتلا به بیش فعالی، شرایطی خاص داشته و نیاز به درک و مدیریت دارد. پس والدین چنین فرزندی لازم است تا با ابزارها و تکنیکهای رفتاری با چنین بیماری آشنا باشند. به تعدادی از این تکنیکها به همراه توضیح مختصر، در ادامه اشاره میکنیم:
مهلت زم،؛ مورد استفاده برای کودکان بیش ار حد بینظم یا از کنترل خارج شده
پاداش فوری؛ روشی جذاب برای تأکید بر کار یا رفتارهای من، و تشویق کودک به انجام آن
مدیریت استرس؛ بکارگیری روشهایی مانند مدیتیشن، ورزش یا آرامسازی
با هم بودن؛ در نظر گرفتن زم، برای فعالیتهای لذت بخش و آرام بخش در کنار هم
تلاش برای موفقیت؛ برنامهریزی شرایط برای ،ب موفقیت توسط کودک
مسئولیت والدین در قبال کودک خود، محدود به تأمین پوشاک و مخارج آن نیست. بلکه گاهی اوقات این سهل انگاریهای والدین در دوران کودکی نسبت به برخی رفتارهای او است که نتایجی جبران نشدنی به بار میآورد.
روش غیر دارویی دیگری که برای درمان بیش فعالی و عدم تمرکز استفاده میشود، آموزشهای اجتماعی است. چون مشکلات رفتاری کودک محدود به فضای منزل نبوده و گاهی اوقات این معضلات در برخورد با محیطهای اجتماعی خود را بروز میدهند.
دلیل استفاده از شیوههای رفتار درم، (BT)، آموزش نحوه بررسی رفتار به کودک بیمار است. ی،ی کودک یاد بگیرد که چگونه رفتار خود را بررسی کرده و به مرور آنها را به رفتار من، تغییر دهد. طراحی و اجرای صحیح رفتار درم،، نیاز به همکاری والدین و حتی معلم کودک بیمار دارد.
اوتیسم و بیش فعالی ADHD، دو نوع جداگانه از اختلالات رشدی- عصبی با یک سری علائم مش، هستند. میزان شیوع بیش فعالی در کودکان و مخصوصاً پسرها، بیشتر از اوتیسم است. اما این امکان هم وجود دارد که فردی به طور همزمان، هر دوی این مشکلات را داشته باشد.
ی،ی شاید بدن آنها نسبت به برخی بافتهای لباس حساس بوده و در مهارتهای اجتماعی خود مشکل داشته باشند. اما موضع اصلی، بررسی روشهای درم، برای اختلال بیش فعالی است؛ که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.
درمان بیش فعالی چطور انجام میشود؟
چون والدین با شرکت در چنین گروههایی به تبادل نظر پرداخته و از نظرات یکدیگر برای تاثیرگذاری بیشتر استفاده میکنند. خانوادههای شرکتکننده در گروههای حمایتی، چالشها و نگر،های مشابهی دارند. اهمیت شرکت در این گروهها برای افرادی که به تازگی بیماری کودک خود را تشخیص دادهاند، به مراتب بیشتر است.
از این تکنیکها میتوان به ،وان روش درمان بیش فعالی در منزل هم استفاده کرد. حتی مشاورین و معلمان مدارس هم میتوانند از این مهارتها برای درمان بیش فعالی دانشآموزان استفاده کنند.
درمان بیش فعالی با نوروفیدبک
کلمه اختصاری ADHD برگرفته از عبارت Attention Deficit Hyperactivity Disorder و به م،ای اختلال کم توجهی و بیش فعالی است که معمولاً از زمان کودکی قابل تشخیص است. بیماری ADHD در اصل یک نقص تکاملی عصبی است که در سنین کمتر از ۷ سالگی خود را بروز داده و تا بزرگسالی ادامه دارد.
داروهای مورد استفاده برای درمان کودکان بیش فعال، به دو نوع محرک و غیرمحرک ت،یم میشوند. اینکه استفاده از کدام نوع از این داروها برای کودک شما من، است را، باید با مشورت دکتر مشاره در تهران و دیگر شهرها، معالجه را تعیین کنید.
کارشناسان طب سوزنی بر این باورند که از این شیوه درم، هم میتوان برای کنترل علائم بیش فعالی استفاده کرد. ی،ی یک سری نقاط درم، در بدن کودک وجود دارد که به کمک آنها، رفتارهای خاص کودک قابل کنترل میشود. البته رفتار کودکان درگیر با این بیماری متفاوت بوده و برای هر شخص باید متن، با شرایط او از طب سنتی استفاده کرد.
اولین نوع از داروهای درم، بیش فعالی، محرکهای سیستم عصبی مرکزی یا CNS هستند. مصرف این داروها باعث افزایش مواد شیمیایی همچون دوپامین و نوراپی نفرین در مغز کودک میشود. تأثیر این داروها باعث بهبود توجه شده و به کودک شما کمک میکند تا تمرکز بهتری داشته باشد. نمونههای زیر جزء داروهای محرکی هستند که معمولاً برای درمان کودکان بیش فعال تجویز میشود:
د،ترو متو آمفتامین (Desoxyn)
درمان بیش فعالی با ریتالین یا متیل فنیدیت (Metadate، Ritalin، Concerta، Daytrana)
د،ترو متیل فنیدیت (Focalin)
محرکهای مبتنی بر آمفتامین (Adderall، Dextrostat، Dexedrine)
داروهای غیر محرک
درمان بیش فعالی بدون دارو
ی،ی باید با در نظر گرفتن خصوصیات کودک بیش فعال و پاسخ او در موقعیتهای خاص، یک استراتژی رفتاری طرح شود. معمولاً این استراتژی شامل نوعی بازخورد مستقیم است تا کودک بتواند رفتارهای درست را یاد بگیرد. مثلاً پاداش دهی برای رفتارهای مثبت کودک، یک نوع ساده از استراتژیهای رفتار درم، برای درمان کودک بیش فعال است.
۳. آموزش مهارتهای اجتماعی
همواره نگر،هایی از جانب والدین در خصوص فرزندان و مشابه بودن رفتار آنها با علائم اختلال بیش فعالی وجود دارد. اما متاسفانه اطلاعات مردم در خصوص علائم، نحوه برخورد و کنترل این بیماری کامل نیست. این موضوع باعث میشود تا هرگونه فعالیت و جنب و جوش فرزندان از دیدگاه والدین، نشانهای برای اختلال بیش فعالی و بیماری اوتیسم تلقی شود. اما این ذهنیت درستی نیست و لازم است تا با نشانههای این بیماری و شیوههای موجود برای درمان آن آشنا شوید. اطلاعات این مطلب ازر مجله دکتردکتر به والدین کمک میکند تا با شیوههای مق،ای با بیماری بیش فعالی آشنا شده و در اسرع وقت برای درمان کودک خود اقدام کنند.
منظور از بیش فعالی یا ADHD چیست؟
بیشتر موارد مشاهده شده از این بیماری در کودکان بوده، اما احتمال مبتلا شدن بزرگسالان هم وجود دارد. ولی هر چقدر که این بیماری را زودتر تشخیص دهید، تأثیرگذاری روشهای مق،ای بیشتر خواهد بود.
دربرابر کودکان بیش فعال مسئولانهتر رفتار کنیم!
نحوه اثرگذاری این دو نمونه آ،ی هنوز مشخص نیست. اما شواهد تجربی نشان دهنده تاثیر گذاری مثبت این داروها بر توجه و حافظه فرد بیمار است. توجه داشته باشید که مصرف هر کدام از این داروهای درم،، باید بر اساس تجویز پزشک باشد. پس از استفاده خودسرانه و بیرویه این مواد شیمیایی اکیدا خودداری کنید.
عوارض جانبی مصرف داروهای محرک و غیرمحرک
اختلال بیماری اوتیسم، بیشتر بر تعاملات و ارتباطات اجتماعی فرد تأثیر میگذارد. معمولاً این بیماری قبل از رسیدن به ۳ سالگی خود را بروز داده و احتمال درگیری پسرها تقریباً ۵ برابر بیشتر از دخترها است. جالب است بد،د که هیچ معالجهای برای این اختلال وجود نداشته و روشهای درم، صرفاً برای مق، با رشد، یا پیشرفت بیمار در مواجهه با رفتارهای چالش برانگیز است.
علاوهبراین عوارض، یک سری عارضه شایع برای مصرف دارویی وجود دارد. توهم، واکنش آ،ژیک، افزایش فشار خون و فکر ، یا اقدام به خودکشی از عارضههای جدی استفاده از داروهای محرک هستند. داروهای غیر محرک هم یک سری عوارض جدی و نادر همچون تشنج و اقدام به خودکشی دارد.
چون روان درم، باعث میشود تا کودک به مرور زمان، الگوهای رفتاری خود را کشف کرده و انتخابهای درستی داشته باشد. حتی این شیوه درم، به کودک یاد میدهد که در برابر رفتارهای آزار دهنده، چگونه باید رفتار کرد.
۲. درمان بیش فعالی با رفتار درم،
در راهکارهای بعدی که برای درمان بیش فعالی وجود دارد، نیازی به مصرف داروهای شیمیایی نیست. بلکه باید با استفاده از ترفندهای روانشناسی یا بکارگیری همزمان چند روش مختلف، به کودک خود برای کنترل بیش فعالی کمک کنید. موارد زیر جزء کاربردیترین روشهای غیردارویی برای درمان بیش فعالی هستند:
۱. روان درم،
مثلاً به کودکی بیش فعال که توانایی تمرکز لازم را ندارد، باید توجه کرد. چون این اختلال میتواند سرنوشت کاری یا شخصی او را تغییر دهد. متأسفانه این بیماری هیچ راهکار درم، قطعی ندارد. اما با استفاده از دارو و روشهای مق،ای اشاره شده در این مطلب، میتوان اثرات این اختلال را کنترل کرد. اگر نیاز به مشورت با پزشک داشتید، میتو،د از سایت ،تدهی آنلاین دکتردکتر استفاده کنید.
مصرف این داروها برای زم، است که داروهای محرک اثر نکرده یا کودک را دچار عوارض جانبی کند. تأثیرگذاری داروهای غیر محرک از طریق افزایش سطح نوراپی نفرین در مغز کودک انجام میشود. در نتیجه باید منتظر بروز رفتارهای بهبودی کودک در توجه و تمرکز روی امور بود.
بیشتر از ۵۰ درصد از افراد مبتلا به اختلال طیف اوتیسم ASD، دارای علائم بیش فعالی ADHD هم هستند. ی،ی بیش فعالی یکی از شایعترین بیماری همبودی در کودکان مبتلا به اوتیسم است. اما حالت برع،ی هم برای این موضوع وجود دارد. ی،ی یک چهارم از کودکان بیش فعال، یک سطح پایینی از اختلال طیف اوتیسم را دارند.
تأثیرگذاری این روشها به مانند رفتار درم،، آموزش یک سری رفتارهای جدید و من، به کودک درگیر با بیش فعالی است. این آموزشها باعث بهبود رفتار کودک در بازی یا کار ، با دیگران میشود. چند نمونه از رفتارهایی که شاید درمانگر بخواهد به کودک آموزش دهد را، در ادامه آوردهایم:
نحوه درخواست کمک از دیگران
آموزش منتظر ماندن تا رسیدن ،ت
شیوه برخورد با رفتارهای تحقیرآمیز و آزار دهنده
به اشتراکگذاری وسایل یا ،اببازیهای خود با دیگران
شرکت در گروههای حمایتی
کندر جایگاه ویژهای در طب سنتی دارد و معمولاً برای درمان آ،ایمر، کاهش استرس، بهبود حافظه، رفع تیکهای عصبی و اضطراب، مصرف آن را پیشنهاد میکنند. برخی از این موارد از ویژگیهای کودکان بیش فعال هستند که با مصرف کندر میتوان آنها را کنترل کرد. درمان بیش فعالی با عسل، زعفران، گیاه دارویی برهمی، پوست درخت کاج، ن،اع گربهای و غیره از دیگر راهکاری مق،ای این بیماری در طب سنتی هستند.
