متفورمین چیست و برای چه مشکلاتی تجویز می شود؟

متفورمین دارویی است که دیابت نوع 2 را درمان می کند. این دارو قند خون را تنظیم می کند و به بدن کمک می کند تا به طور موثر از انسولین استفاده کند. متفورمین با نام تجاری گلوکوفاژ نیز در بازار موجود است. گلوکوفاژ باعث کاهش جذب گلوکز از روده و تولید آن در کبد می شود. در نتیجه حساسیت به انسولین در بیماران دیابتی کنترل می شود.

این دارو همچنین برای تنظیم هورمون ها در ،ن مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک استفاده می شود. مصرف آن ممکن است در کنترل برخی از مشکلات قلبی و انواع سرطان نقش موثری داشته باشد. در این مقاله از مجله دکتر به بررسی موارد مصرف، فواید، عوارض جانبی و سایر نکات مرتبط با داروی فوق می پردازیم.

در نهایت سوالات خود را در ،مت نظرات بنویسید. کارشناس بهداشت دکتر دکتر به شما پاسخ خواهند داد.

آشنایی با قرص متفورمین و ،یبات دارویی

متفورمین، متفورمین یا متفورمین هیدروک،اید، این دارو برای کمک به کاهش سطح قند خون در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 تجویز می شود. با مصرف آن میزان گلوکز جذب شده از غذا کاهش می یابد. میزان گلوکز تولید شده توسط کبد نیز کاهش می یابد. از طرفی با متفورمین، عملکرد انسولین در بدن تنظیم می شود.

انسولین هورمونی است که از گلوکز به ،وان منبع انرژی استفاده می کند. متفورمین مقاومت به انسولین را کنترل می کند. مهمترین ،یب موجود در قرص متفورمین هیدروک،اید است. این ،یب برای بهبود پاسخ بدن به انسولین و کنترل قند خون موثر است.

برندهای مختلفی از این دارو در بازار موجود است

کارخانه های داروسازی مختلف داروها را با نام های مختلف به بازار عرضه می کنند. به ،وان مثال نمونه های خارجی و داخلی در داروخانه ها با این نام ها به فروش می رسد:

• گلوکوفاژ
• متورت،
• riomate
• ظاهر
• گلومیتزا

برای اینکه بد،د از کدام برند باید استفاده کنید، از پزشک خود مشورت بگیرید. فرقی نمی کند دیابت را درمان می کنید یا داروهایی برای مشکلات هورمونی مصرف می کنید، در هر صورت مارکی را که استفاده می کنید زیر نظر پزشک خود انتخاب کنید.

استفاده از متفورمین

متفورمین کاربردهای زیادی دارد. به ،وان مثال، قرص متفورمین در درمان و کنترل کیست تخمدان موثر است. این دارو با کاهش تولید گلوکز در کبد، کاهش جذب این ماده از روده و افزایش حساسیت به انسولین باعث بهبود بیماری های زیر می شود:

دیابت نوع 2 را کنترل کنید

مصرف این قرص باعث تولید گلوکز کمتری در کبد می شود و با افزایش حساسیت سلول ها به انسولین، سطح قند در بدن تنظیم می شود. استفاده از چنین دارویی از عوارض طول، مدت دیابت مانند مشکلات قلبی، عصبی و کلیوی جلوگیری می کند.

سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)

متفورمین همچنین در درمان نارسایی تخمدان یا سندرم تخمدان پلی کیستیک موثر است. این دارو در تنظیم هورمون ها، کاهش مقاومت به انسولین و بهبود تخمک گذاری نقش دارد. با مصرف آن وزن در محدوده متعادل و من،ی قرار می گیرد. بنابراین مصرف آن برای افرادی که از اضافه وزن یا چاقی، دیابت و سندرم تخمدان پلی کیستیک رنج می برند موثر خواهد بود.

سندرم متابولیک

این دارو همچنین برای مدیریت سندرم متابولیک مفید است. در واقع، مجموعه ای از عوامل ایجاد کننده بیماری قلبی را درمان می کند. برای مثال فشار خون بالا یا مقاومت به چربی و انسولین عواملی هستند که باعث بیماری قلبی می شوند و با مصرف قرص متفورمین کنترل می شوند.

سرطان

برخی تحقیقات پزشکی نشان می دهد که متفورمین برای پیشگیری از سرطان مفید است. برخی از بیماری ها مانند سرطان روده بزرگ را می توان با استفاده از چنین دارویی کنترل کرد یا خطر ابتلا به آنها را تا حد زیادی کاهش داد.

تاثیر دارو بر کاهش وزن

این دارو باعث چاقی نمی شود و می تواند اثرات مثبتی در کاهش وزن داشته باشد. در پایگاه داده ملی بهداشت بریت،ا نوشته شده است:

بر خلاف برخی دیگر از داروهای دیابت، متفورمین باعث افزایش وزن نمی شود.

کاهش تولید گلوکز در کبد یکی از عواقب مصرف چنین دارویی است. وقتی کبد گلوکز کمتری تولید می کند، وزن بدن کمتر می شود. در برخی افراد، مصرف دارو با کاهش اشتها همراه است.

از طرفی استفاده از آن باعث افزایش متابولیسم بدن و سوزاندن کا،ی بیشتری در بدن می شود. همه این موارد به کاهش وزن کمک می کند.

توجه بهترین زمان مصرف قرص های کاهش وزن متفورمین همراه یا بعد از غذا است.

نحوه مصرف متفورمین برای تنظیم چرخه قاعدگی

از این دارو برای درمان اختلالات قاعدگی نیز استفاده می شود. دوز مصرفی این دارو برای رفع مشکلاتی مانند سندرم تخمدان پلی کیستیک در افراد مختلف متفاوت است و توسط پزشک تعیین می شود.

قرص متفورمین با تنظیم هورمون ها و کمک به تخمک گذاری چرخه قاعدگی را تنظیم می کند. برای کاهش عوارض گوارشی بهتر است متفورمین همراه با غذا مصرف شود.

نحوه مصرف قرص متفورمین در دوزهای مختلف

به دستورالعمل روی بسته دارو توجه کنید. این دارو را به صورت خوراکی با یک لیوان آب و همراه غذا مصرف کنید. دوز تجویز شده دارو باید در فواصل زم، معین و طبق نظر پزشک مصرف شود. کودکان زیر 10 سال نمی توانند از داروهای کاهنده قند خون استفاده کنند مگر اینکه پزشک این کار را به آنها اجازه دهد.

نحوه مصرف دوز 500

در ابتدا این دوز دو بار در روز (صبح و عصر) همراه با غذا مصرف می شود. البته مقدار مصرف و روش مصرف باید طبق نظر پزشک باشد. شاید در آینده، پزشک معالج دوز دارو را افزایش دهد. استفاده از متفورمین عوارضی دارد و نباید دوزهای مختلف آن را به تنهایی مصرف کنید.

نحوه مصرف دوز 1000

متفورمین 1000 اگزوژن معمولا یک بار در روز همراه با شام مصرف می شود. با این حال، باید نظر پزشک خود را در مورد دوز و روش مصرف جویا شوید. در صورت ،وم، پزشک شما نیز این دوز را تغییر خواهد داد.

بهترین زمان استفاده از این دارو برای بیماری های مختلف است

به منظور کاهش عوارض مصرف قرص متفورمین، بهتر است از آن در طول وعده های غذایی استفاده شود. برخی از انواع این قرص یک بار در روز همراه با شام برای کنترل سطح قند خون در طول شب مصرف می شوند. برخی از انواع دیگر باید 2 تا 3 بار در روز همراه با غذا مصرف شوند.

اگر مصرف یک دوز دارو را فراموش کردید چه باید کرد؟

اگر مصرف یک دوز دارو را فراموش کنید اشکالی ندارد. به محض اینکه یادتان آمد آن را بگیرید. اگر نزدیک به زمان مصرف ،ت بعدی باشد نیازی به جبران دوز فراموش شده نیست و فقط باید داروی ،ت بعدی مصرف شود.

عوارض مصرف

برخی از عوارض جانبی جدی که پس از مصرف دارو رخ می دهد و نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد در ج، زیر ذکر شده است:

موارد احتیاط

هر فردی که از مشکلاتی مانند کم خونی یا کم آبی شدید در بدن رنج می برد، نباید متفورمین مصرف کند. استفاده از این دارو برای همه بی خطر نیست. افراد مبتلا به شرایط زیر نباید به تنهایی از داروها استفاده کنند:

• بیماران قلبی
• بیماران مبتلا به بیماری کبد
• افراد مبتلا به عفونت
• ،ن باردار یا شیرده

اگر بدن واکنش غیرعادی یا آ،ژیک به متفورمین نشان داد، نباید مصرف دارو را ادامه دهید.

چه ،، نباید متفورمین مصرف کنند؟

اگر هر یک از شرایط زیر را دارید، نباید متفورمین مصرف کنید. استفاده از آن می تواند به طور جدی سلامت شما را تهدید کند:

برخی از افراد پس از مصرف آن دچار عوارض جدی اسیدوز لاکتیک می شوند. علائم آن شامل خستگی مفرط، ضعف عضل،، درد شکم، تنگی نفس، ضربان قلب نامنظم و احساس سرما است. اگر در حین مصرف متفورمین متوجه این علائم شدید، فوراً به پزشک مراجعه کنید.

نحوه مصرف متفورمین در دوران شیردهی و بارداری

در دوران بارداری نباید این دارو را مصرف کنید. در این دوره از داروهای دیگری برای رفع مشکلات دیابت نوع 2 و سایر بیماری های هورمونی استفاده می شود. خانم شیرده نیز نباید دارو را مصرف کند، زیرا ممکن است مقداری از آن وارد شیر شود و روی کودک تاثیر منفی بگذارد.

تداخلات دارویی متفورمین

قرص متفورمین با برخی داروها تداخل دارد. این بدان م،ی است که شما نباید آنها را با هم بگیرید. به ،وان مثال، برخی از داروهای حاجب که قبل از ع،برداری با اشعه ای،، سی تی اسکن، MRI یا سایر روش ها تجویز می شوند. سایر شرایط شامل این داروها است:

• دوفتیلید، استازولامید، سایمتیدین
• دی ک،فنامید، دیگو،ین، دیورتیک ها
• داروهای ضد ویروسی خاص برای HIV یا هپاتیت
• استروژن، پروژسترون یا قرص های ضد بارداری
• برخی از داروها برای فشار خون بالا، بیماری قلبی و ضربان قلب نامنظم
• گلیکوپیرولات، ایزونیازید، لاموتریژین، ممانتین، متازولامید، متوکلوپرامید
• فنوتیازین ها مانند ک،پرومازین، مزوریدازین، پروک،وپرازین، تیوریدازین
• فنی توئین، رانولازین، داروهای استروئیدی مانند پردنیزون یا کورتیزون
• داروهای محرک برای اختلالات توجه، کاهش وزن یا تا دیر وقت بیدار ماندن
• داروهای تیروئید، توپیرامات، تراسپیوم، واندت،ب، زونیسامید

این لیست می تواند طول، تر باشد. بنابراین، قبل از اینکه پزشک شما دارو تجویز کند، مطمئن شوید که تمام داروهایی که مصرف می کنید با او به اشتراک گذاشته اید.

مصرف خودسرانه و مصرف بیش از حد من خوشحالم

اگر بیش از تجویز پزشک مصرف کردید، باید فوراً به اورژانس مراجعه کنید. خوردن بیش از حد این قرص برای سلامتی مضر است. بنابراین هرگز دوز دارو را به میزان دلخواه کم یا زیاد نکنید و مصرف آن را به ،ی توصیه نکنید.

مزایای استفاده از متفورمین

فواید مصرف این دارو بسیار زیاد است. برای کاهش مقاومت به انسولین و همچنین در تنظیم گلوکز استفاده می شود. مزایای دیگر عبارتند از:

• کاهش خطر ابتلا به برخی از انواع سرطان
• کاهش وزن برای افراد چاق
• بهبود سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)
• کاهش خطر عوارض دیابت مانند بیماری قلبی، سکته مغزی و آسیب عصبی
• در مقایسه با سایر داروهای دیابت، خطر ابتلا به هیپوگلیسمی یا قند خون پایین کمتر است

این دارو قیمت من،ی دارد و سالهاست که برای درمان بیماران دیابتی مفید بوده است.

روش اصلی نگهداری دارو

این دارو باید دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی نگهداری شود. آن را در دمای اتاق بین 15 تا 30 درجه سانتی گراد نگهداری کنید. در معرض نور یا رطوبت قرار ندهید. استفاده از آن را حتی پس از تاریخ انقضا ادامه ندهید.

برای مصرف دارو با پزشک مشورت کنید

قبل از مصرف هر دارویی، از جمله قرص متفورمین، باید با پزشک خود مشورت کنید. برای رفع مشکلات دیابت و قند خون باید به متخصص غدد و متابولیسم مراجعه کنید. برای درمان مشکلات ،ن مانند سندرم تخمدان پلی کیستیک از متخصص ،ن کمک بگیرید.

یکی از بهترین راه ها برای شناسایی بهترین پزشکان و تعیین وقت ملاقات با آنها مراجعه به سامانه آنلاین دکتر دکتر است. پروفایل پزشکان، تجربیات بیمارانشان را بخو،د و به صورت آنلاین در پلتفرم DoctorDoctor وقت بگیرید.

منابع:

nhs.uk

drugs.com

my.clevelandclinic.org

سوالات متداول

بر،ب ها:

اشتراک گذاری