نارسایی اولیه تخمدان با ،وان نارسایی تخمدان همچنین به ،وان یک بیماری نادر شناخته می شود. در این صورت قبل از چهل سالگی تخمدان ها از کار می افتند. از علائم نارسایی اولیه تخمدان باید به قاعدگی نامنظم اشاره کرد. ناباروری یکی از عوارض نارسایی تخمدان است. با مراجعه به متخصص ،ن می تو،د از درمان های مختلفی برای رفع مشکل استفاده کنید. برای درمان نارسایی زودرس تخمدان و پیشگیری از علائمی مانند یائ، زودرس، روش هایی مانند رعایت رژیم غذایی سالم و سبک زندگی سالم توصیه می شود. هورمون درم، (HRT) یا درمان های جایگزین هورمونی نیز استفاده می شود. در این مقاله به شما درباره این بیماری می گوییم و شما را با روش های تشخیص و درمان و البته علائم و عوارض آن آشنا می کنیم.
در نهایت سوالات خود را در مورد نارسایی تخمدان بپرسید تا توسط کارشناس سلامت در مجله پزشکی دکتر دکتر پاسخ داده شود.
نارسایی تخمدان چیست؟
نارسایی اولیه تخمدان (POI) وضعیتی است که در آن تخمدان ها زودتر از حد طبیعی کار نمی کنند. تخمدان ها غدد کوچکی هستند که در دو طرف رحم قرار دارند و در طول تخمک گذاری تخمک را تولید و آزاد می کنند. تخمدان ها هورمون هایی می سازند که برای چرخه قاعدگی، بارداری و سایر عملکردهای بدن مهم هستند.
در مؤسسه ملی بهداشت ایالات متحده (NIH) نوشته شده است:
نارسایی تخمدان وضعیتی است که در آن تخمدان ها از کار می افتند و قاعدگی قبل از 40 سالگی متوقف می شود. این مشکل می تواند باعث مشکلات باروری و علائم یائ، شود.
سن معمولی برای توقف تولید تخمک که به ،وان یائ، شناخته می شود، حدود 51 سال است. برای برخی افراد، نارسایی تخمدان به طور ناگه، رخ می دهد و دوره های آنها دیگر منظم نمی شود. برخی از افراد این بیماری را در یک روند کندتر ایجاد می کنند. با عدم موفقیت، هنوز احتمال رهاسازی تخمک و حتی در برخی موارد حاملگی وجود دارد.
علائم نارسایی تخمدان چیست؟
برای بررسی علائم نارسایی تخمدان باید به پزشکی مراجعه کنید که به خوبی می داند تخصص مامایی و ،ن چیست و در این مسیر به شما کمک می کند. از نشانه های چنین مشکلی باید به موارد زیر اشاره کرد:
- ،های نامنظم یا از دست رفته
- گرگرفتگی و تعریق شبانه
- کاهش میل ،
- تحریک پذیری عصبی
- مشکل باردار شدن
- خشکی چشم
- مشکل در تمرکز
- خشکی واژن
مقاربت دردناک به دلیل خشکی واژن نیز از علائم نارسایی تخمدان است.
انواع نارسایی تخمدان چیست؟
نارسایی اولیه تخمدان شکل دیگری به نام نارسایی ثانویه دارد. همانطور که از نام این عارضه پیداست، علت آن یک عامل خارجی است که بر تخمدان ها تأثیر می گذارد. اگرچه علل این دو نوع نارسایی تخمدان متفاوت است، اما عوارض و علائم مشابهی ایجاد می کنند.
نارسایی اولیه تخمدان
نارسایی اولیه تخمدان (POI) زم، اتفاق میافتد که تخمدانها قبل از سن 40 سالگی به دلایلی نامشخص کار نمیکنند. عوامل ژنتیکی، بیماری های خودایمنی، عفونت ها، شیمی درم،، رادیوتراپی و عوامل محیطی در بروز چنین حالتی دخیل هستند.
نارسایی ثانویه تخمدان
نارسایی ثانویه تخمدان زم، رخ می دهد که تخمدان ها در ابتدا عملکرد طبیعی داشته باشند، اما به دلیل بروز مشکلات دیگر و تحت تأثیر عوامل خارجی، عملکرد این اندام ها تغییر شکل می دهد. به ،وان مثال، موارد زیر باعث ش،ت می شوند:
- جراحی های تخمدان
- شیمی درم، و رادیوتراپی
- بیماری التهابی لگن و اختلالات خوردن
- – برخی از بیماری های مزمن مانند دیابت و بیماری های تیروئید
علائم و نشانه های نارسایی اولیه و ثانویه تخمدان مشابه هستند.
علت نارسایی تخمدان چیست؟
در بیشتر موارد، علت نارسایی تخمدان ناشناخته است. در واقع، متخصصان ،ن یا سایر متخصصان علت اصلی این مشکل را درک نمی کنند. با این حال، عواملی در این مورد دخیل هستند. از جمله عوامل موثر بر ش،ت باید به موارد زیر اشاره کرد:
- هیس،تومی (جراحی برای برداشتن رحم).
- درمان های سرطان مانند شیمی درم، و رادیوتراپی.
- اختلالات خود ایمنی مانند بیماری آدیسون، آرتریت روماتوئید یا بیماری تیروئید.
- قرار گرفتن طول، مدت در معرض مواد شیمیایی، آفت کش ها، دود سیگار و سایر سموم.
- اختلالات ژنتیکی از جمله سندرم ترنر (یک اختلال ژنتیکی شامل ناهنجاری های کروموزومی) یا سندرم X شکننده (یک اختلال ژنتیکی شامل تغییرات ژنتیکی).
عفونت هایی مانند اوریون و HIV نیز در ایجاد این بیماری نقش دارند. به نظر می رسد این اثر به دلیل آنتی بادی هایی باشد که به تخمدان ها حمله می کنند.
نارسایی تخمدان چگونه تشخیص داده می شود؟
پزشکان نارسایی تخمدان را با معاینه فیزیکی و معاینه لگن تشخیص می دهند. در فرآیند تشخیصی نیاز به بررسی سوابق سلامتی بیمار وجود دارد. پزشکان در مورد مواردی مانند سیکل های قاعدگی منظم، بارداری های قبلی یا استفاده از روش های پیشگیری از بارداری سوالاتی می پرسند. در مرحله بعد آزمایشات هورمونی خون را انجام می دهند و سطح برخی هورمون ها را در بدن ارزیابی می کنند. این هورمون ها شامل هورمون محرک فولیکول (FSH)، استروژن و پرولاکتین است. بررسی سطح استروژن و موارد دیگر برای رسیدن به تشخیص ضروری است.
انواع تست های نارسایی تخمدان برای بررسی وضعیت عبارتند از:
- آزمایش خون (آزمایش کاریوتایپ) برای بررسی اختلالات ژنتیکی.
- سونوگرافی لگن (برای دیدن تخمدان ها و رحم).
- آزمایش آنتی بادی برای بررسی اختلالات خود ایمنی.
- تست بارداری
اگر کمتر از 40 سال سن دارید، پزشکان به این نتیجه می رسند که چرخه قاعدگی شما غیر طبیعی است. آزمایشات آزمایشگاهی همچنین نشان می دهد که آیا سطح هورمون در بدن شما با یک فرد در دوران یائ، برابر است یا خیر.
عوارض نارسایی تخمدان چیست؟
درمان قطعی نارسایی تخمدان مشخص نیست و این مشکل ممکن است با عوارض مختلفی همراه باشد. در نتیجه باید حواس تان به علائم باشد و در صورت مشاهده آن ها در خود زودتر برای کنترل کمبود اقدام کنید. به عوارض این عارضه زیر توجه کنید:
نارسایی زودرس تخمدان چگونه درمان می شود؟
متخصصان برای درمان کمبود به طور خاص وضعیت هر بیمار را بررسی می کنند. برخی یائ، زودرس را تجربه می کنند و برخی دیگر علائم خفیف تر و قابل کنترل را تجربه می کنند. با این حال، درمان به سن و علائم هر فرد بستگی دارد. از روش های موجود در این مسیر باید به موارد زیر اشاره کرد:
- درمان علائم یا عوارض مشکلاتی مانند تعریق شبانه، خشکی واژن و … در دستور کار قرار دارد.
- جایگزین هورمون هایی شوید که تخمدان ها دیگر تولید نمی کنند.
- کاهش خطر ابتلا به شرایطی که باعث نارسایی تخمدان می شود.
درمان بیماریهای زمینهای که علائم را تشدید میکنند نیز در مسیر بهبودی مورد نیاز است.
درمان هورمونی
درمان جایگزینی هورمون (HRT) به طور گسترده ای برای حل مشکلات ناشی از نارسایی تخمدان استفاده می شود. هورمون درم، به بدن هورمون هایی می دهد که تخمدان ها دیگر قادر به تولید آنها نیستند. گاهی اوقات، هورمون درم، شامل مصرف استروژن یا مصرف همزمان استروژن و پروژسترون است. این روش درم، می تواند به کاهش علائم بیماری مانند تعریق شبانه و خشکی واژن کمک کند. استفاده از هورمون درم، با قرص، ،، ژل، ،ب و حلقه واژینال امکان پذیر است. اگر درمان جایگزینی هورمونی را شروع کنید، درمان را تا سنی که معمولاً یائ، طبیعی شروع می شود (51 تا 52 سالگی) ادامه خواهید داد. با پزشک خود در مورد مزایا و خطرات HRT صحبت کنید تا مطمئن شوید که برای شما من، است.
دارو برای درمان نارسایی اولیه و ثانویه تخمدان
علاوه بر HRT، درمان های دیگری نیز می توانند در از بین بردن و کنترل علائم کمبود موثر باشند. از جمله روش های تجویز شده توسط پزشکان باید به موارد زیر اشاره کرد:
- ورزش منظم بدنی، وزنه زدن (برای سلامت استخوان) و حفظ وزن سالم.
- برای کمک به کاهش خطر پوکی استخوان، کلسیم و ویتامین D مصرف کنید.
- اگر می خواهید خانواده خود را گسترش دهید، گزینه های درمان باروری را بررسی کنید.
- اگر نمی خواهید باردار شوید، حتما با پزشک خود در مورد پیشگیری از بارداری صحبت کنید.
مکمل های کلسیم و ویتامین D برای جلوگیری از پوکی استخوان استفاده می شود. برای بررسی وضعیت بدن از نظر کفایت این مواد از تست تراکم استخوان استفاده می شود. ج، زیر را می توان برای مصرف روزانه کلسیم و ویتامین D در ،ن توصیه کرد. اما همیشه نظر پزشک خود را بپرسید:
بار دیگر تاکید می شود که دوز دقیق ویتامین D با توجه به میزان ویتامین D خون و توصیه های پزشک تعیین شود.
درمان های خانگی
پی بردن به نارسایی تخمدان می تواند دردناک و ناراحت کننده باشد. باید بد،د که این عارضه قابل کنترل است و با پیروی از درمان های خانگی و تغییر سبک زندگی می تو،د شرایط را مدیریت کنید. توجه داشته باشید که احتمال بارداری به طور کامل منتفی نیست اما در صورت بروز ناباروری روش هایی مانند لقاح آزمایشگاهی با استفاده از تخمک های اهدایی در اختیار شماست.
درصد کمی از ،ن مبتلا به نارسایی اولیه تخمدان در صورت داشتن رابطه ، بدون استفاده از کاندوم باردار می شوند. بنابراین، اگر نمی خواهید باردار شوید، از کنترل بارداری استفاده کنید. به این توصیه ها توجه کنید:
- سیگار نکش
- استخوان های خود را قوی نگه دارید.
- از رژیم غذایی سرشار از کلسیم استفاده کنید.
- ورزش های تحمل وزن مانند پیاده روی و تمرینات قدرتی بالاتنه را انجام دهید.
چرخه قاعدگی خود را دنبال کنید. اگر در طول هورمون درم، ، نشدید، آزمایش بارداری را فراموش نکنید.
چگونه از نارسایی تخمدان جلوگیری کنیم؟
نارسایی اولیه تخمدان می تواند علت ناباروری باشد. متاسفانه هیچ راهی برای جلوگیری از این وضعیت وجود ندارد. در واقع عواملی که خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می دهند خارج از کنترل هستند. به ،وان مثال باید به عوامل خطر زیر اشاره کرد، ی،ی عواملی که باعث افزایش وقوع آن می شوند به شرح زیر است:
- شما باید بالای 35 سال سن داشته باشید.
- سابقه این بیماری در خانواده وجود دارد.
- اختلالات خود ایمنی یا شرایط ژنتیکی خاص.
سابقه جراحی لگن، شیمی درم، یا رادیوتراپی نیز در نارسایی تخمدان نقش دارد.
برای درمان نارسایی تخمدان به کدام پزشک مراجعه کنید؟
برای درمان های مختلف نارسایی تخمدان باید به متخصص ،ن مراجعه کنید. گاهی اوقات، ممکن است لازم باشد برای درمان هورمونی به یک متخصص غدد ارجاع دهید. پزشکان با بررسی سوابق پزشکی هر فرد نارسایی زودرس تخمدان را درمان می کنند. غربالگری سایر بیماری ها مانند سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) نیز در این زمینه ضروری است. تغییرات هورمونی و بروز علائم یائ، یا یائ، نیز در سیر نارسایی اولیه تخمدان ظاهر می شود. برخی از ،ن به دلیل کاهش ذخیره تخمدان و عدم تخمک گذاری دیگر قادر به باردار شدن نیستند. بنابراین باید علائم نارسایی زودرس تخمدان را جدی بگیرید و برای درمان و پیگیری با پزشک متخصص مشورت کنید.
برای یافتن بهترین جراحان ،ن و زایمان به سامانه دکتر دکتر مراجعه کنید. در این بستر آنلاین، امکان بررسی نظرات مشتریان قبلی پزشکان وجود دارد. بررسی های هر پزشک را بررسی کنید و یک قرار ملاقات آنلاین تعیین کنید. یک متخصص متخصص با توصیه درمان جایگزینی هورمونی، روش های هورمونی یا موارد مختلف دیگر از عوارض نارسایی تخمدان جلوگیری می کند. مراقبت های پیشگیرانه را بیاموزید و در حفظ سلامت خود کوشا باشید.
منابع:
my.clevelandclinic.org
webmd.com
mayoclinic.org
سوالات متداول در مورد نارسایی تخمدان
بر،ب ها:
]
منبع: https://drdr.ir/mag/ov،-insufficiency/