انواع اسکیزوفرنی؛ 5 نوع حاد و مهم این اختلال

اسکیزوفرنی شامل انواع مختلفی از جمله پارانوئید، آشفته، کاتاتونیک، نامتمایز، باقی‌مانده و اسکیزوفرنی کودکی است. فرد بیمار ممکن است در طول درمان به چند نوع اسکیزوفرنی مبتلا شود و علائم مختلفی داشته باشد. تنها راه تشخیص این بیماری مراجعه به دکتر روانپزشک و گذراندن جلسات مشاوره فردی است. روانپزشکان برای تشخیص علائم اسکیزوفرنی از راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات رو، (DSM-IV-TR) استفاده می‌کنند. این راهنما که به ،وان استانداردی جه، شناخته می‌شود؛ توسط انجمن روانپزشکی آمریکا تدوین شده است.

دلایل ابتلا به اسکیزوفرنی متفاوت است. به‌طور کلی عوامل ژنتیکی، صدمات مغزی و عوامل محیطی مانند مشکلات خانوادگی، کاری و تجاوز در کودکی است. اگر هر دو والد به اسکیزوفرنی مبتلا باشند، به احتمال ۴۰ درصد این بیماری در فرزندان نیز دیده خواهد شد. اگر هم که یکی از والدین مبتلا باشد، احتمال ابتلای فرزند حدود ۱۲ درصد است. همچنین اغلب صدمات مغزی که منجر به بروز اسکیزوفرنی می‌شوند، مربوط به مشکلات دوران بارداری هستند. این اتفاق به‌دلیل بیمار شدن مادر و رشد ناکافی در بخش‌هایی از مغز نوزاد ایجاد می‌شود. البته تجربه‌های سخت کودکی مانند تجاوز و حوادث ناگه، در بزرگسالی مثل تصادف و مرگ نزدیکان هم می‌توانند در بروز اسکیزوفرنی دخیل باشند.

اغلب اختلال‌های روحی‌رو، مانند اضطراب، وسواس و افسردگی برای سال‌ها پنهان می‌مانند. عدم‌توجه به آن‌ها می‌تواند مشکلاتی مثل بیماری‌های جسمی یا بیماری‌های رو، مثل انواع اسکیزوفرنی ایجاد کند. به همین دلیل خودآگاهی نسبت به شرایط ذهنی و آگاهی از علائم اختلال‌های روان‌شناختی، می‌تواند به ما کمک کند تا در صورت مشاهده آن‌ها برای درمان به‌موقع اقدام و از تشدید بیماری جلوگیری کنیم. اسکیزوفرنی که یکی از بیماری‌های رو، (Mental Disorder) محسوب می‌شود، انواع گوناگونی دارد که هرکدام شامل شیوه درم، و نشانه‌های مشخصی است. قصد داریم تا در این مقاله از مجله دکتردکتر درباره ۵ نوع حاد اسکیزوفرنی، روش‌های تشخیص و درمان آن توسط دکتر روانپزشک حرفه‌ای را برای شما مورد بررسی قرار دهیم.

اختلال اسکیزوفرنی چیست؟

اشتراک گذاری


منبع: https://drdr.ir/mag/%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B9-%D8%A7%D8%B3%DA%A9%DB%8C%D8%B2%D9%88%D9%81%D8%B1%D9%86%DB%8C/

در این نوع اسکیزوفرنی، شدت علائم بیماری ی،ی هذیان، توهم و عدم‌کنترل رفتار و احساسات کمتر است. در اسکیزوفرنی خفیف یا بیمار، که در حال درمان هستند و بهبودی نسبی حاصل شده، اسکیزوفرنی باقی‌مانده تشخیص داده می‌شود. بیشتر این بیماران دچار انزوا یا گوشه‌گیری می‌شوند. رعایت بهداشت فردی برایشان مشکل است. این افراد در ابراز احساسات، هیج، رفتار می‌کنند و همچنین بی‌تفاوتی و افسردگی نیز در آن‌ها مشاهده می‌شود. روش درمان و تشخیص اسکیزوفرنی باقی‌مانده نیز مانند دیگر انواع اسکیزورفرنی انجام می‌شود. معاینه‌های بالینی، انجام آزمایش‌‌های پزشکی برای ارزیابی سلامت جسمی و رو، بیمار، مهم‌ترین روش‌های شناسایی بیماری محسوب می‌شوند. علاوه بر این دارودرم، و روان‌درم، فردی و گروهی بهترین راهکارهای درمان این نوع از اسکیزوفرنی هستند.

شخص مبتلا به اسکیزوفرنی

اسکیزوفرنی آشفته

اسکیزوفرنی (Schizophrenia) یا شیزوفرنی نوعی بیماری رو، است که علائم بارز آن توهم دیداری و شنیداری، هذیان، شک و سوءظن و افسردگی است. افراد مبتلا به اسکیزوفرنی معمولا نمی‌توانند روی احساسات و افکار خود کنترل داشته باشند. آن‌ها اغلب تصور می‌کنند که در خطر هستند یا دیگران جاسوسی آن‌ها را می‌کنند. مثلا آن‌ها فکر ‌می‌کنند که حکومت آن‌ها را تحت نظر دارد و جانشان در خطر است. یا صداهایی می‌شنوند که باعث آزارشان می‌شود. این تصورات برای این بیماران کاملا واقعی است و در بیشتر مواقع با استدلال‌ها و دلایل منطقی دیگران قانع نمی‌شوند.

اسکیزوفرنی پارانوئید شایع‌ترین نوع اسکیزوفرنی است که علائم روان‌پریشی بارز آن توهمات شنیداری و دیداری و همچنین خیالات، شک و سوءظن است. فکر غالب در این بیماران معمولا توطئه‌چینی اطرافیان علیه آن‌ها است و تصور می‌کنند که همواره تحت‌نظر هستند یا به آن‌ها خیانت می‌شود. فرایند بهبودی این اختلال در مقایسه با انواع دیگر اسکیزوفرنی بهتر است. اسکیزوفرنی پارانوئید معمولا در بزرگسالی دیده می‌شود و مشکلات اختلال حافظه، تمرکز و پریش، احساسی در آن‌ها کمتر است. به‌طور کلی نشانه‌های شایع پارانوئید شامل موارد زیر است:

  • رفتار پرخاشگرانه
  • توهم در مورد داشتن توانایی‌هایی عجیب مانند پرواز ،
  • اضطراب
  • افسردگی و آشفتگی احساسی
  • افکار خودکشی
  • اختلال اسکیزوفرنی

mentalhealth

افراد مبتلا به اسکیزوفرنی نسبت به پذیرش مشکلات و بیماری خود مقاومت دارند. آن‌ها به هیچ ،وان مشورت با روانپزشک را قبول نمی‌کنند. به ‌همین دلیل یکی از مهم‌ترین راهکارهای درم،، استفاده از حمایت دوستان و خانواده و معرفی آن‌ها به دکتر روانپزشک است. دارودرم، و روش‌های غیردارویی مانند جلسات مشاوره فردی و گروهی و دوره‌های توان‌بخشی از دیگر شیوه‌های درمان اسکیزوفرنی به شمار می‌روند.

اختلال حرکتی، نشانه بارز ابتلا به اسکیزوفرنی کاتاتونیک است. نشانه‌هایی مانند انجام حرکات تکرارشونده، تقلید صدای دیگران، اکوپرا،یا (تقلید حرکات بدنی)، بی‌قراری، عدم‌ واکنش به اتفاق‌ها و محرک‌های محیطی و ایجاد حالت‌های عجیب در صورت و بدن (منریسم) در بیماران کاتاتونیک دیده می‌شود. درصد ابتلا به این نوع از اسکیزوفرنی در مقایسه با انواع دیگر این بیماری کمتر است. معمولا در بیمار، که اختلال دوقطبی یا افسردگی دارند، این اختلال‌های‌ حرکتی مشاهده می‌شود. برای تشخیص اسکیزوفرنی کاتاتونیک، روانپزشک تست‌های مختلفی برای ارزیابی فیزیکی و رو، بیمار انجام می‌دهد. برای بررسی ساختار و عملکرد مغز بیمار، معمولا ام آر آی (MRI) یا سی تی اسکن تجویز می‌شود. این کار به این خاطر است که یکی از دلایل مهم بروز اسکیزوفرنی صدمات مغزی است. علاوه ‌بر این ارزیابی سلامت قلب، ریه‌ها، فشار خون و به‌طور کلی شرایط عمومی بیمار در کنار کنترل اعتیاد به مواد مخدر یا الکل به تشخیص بهتر این بیماری کمک می‌کند. برخی از نشانه‌های اسکیزوفرنی کاتاتونیک با دیگر اختلال‌های روان‌شناختی مثل افسردگی شباهت دارد. بنابراین دقت در شناسایی صحیح بیماری در جلسه‌های روان‌درم، ضروری است.

اسکیزوفرنی معمولا در افراد ۱۵ تا ۳۵ ساله دیده می‌شود. اما اسکیزوفرنی کودکان که اغلب قبل از سن بلوغ بروز می‌کند در کودکان شایع است. عواملی مانند فقر، تجاوز، طلاق والدین، حوادث ناگوار و ناگه، و همچنین ابتلای یکی از والدین به اسکیزوفرنی می‌تواند موجب بروز این بیماری شود. نشانه‌های مهم اسکیزوفرنی در کودکان و نوجوانان شامل موارد زیر است:

  • تاخیر در راه رفتن و گفتار در کودک
  • رفتارها و حرکات عجیب و غیرطبیعی
  • انزوا و گوشه‌گیری در نوجوانان
  • تمایل به مصرف مواد مخدر
  • بی‌خوابی یا کم‌خوابی
  • افسردگی
  • خشم ناگه،
  • افت تحصیلی

علائم اسکیزوفرنی

اسکیزوفرنی حاد

انواع اسکیزوفرنی

اسکیزوفرنی از نوع پارانوئید

اختلال اسکیزوفرنی

اسکیزوفرنی کاتاتونیک

sid

محتوای این مقاله صرفا برای افزایش اطلاعات عمومی شماست و به منزله تجویز پزشکی نیست.

در اسکیزوفرنی آشفته، پریش، و آشفتگی فکری و رفتاری دیده می‌شود. این افراد توانایی کنترل و بروز احساسات و افکار خود را ندارند. همچنین به‌طور مداوم علائمی مثل اختلال کلامی، رفتاری یا بی‌تفاوتی نسبت به مسائل در آن‌ها مشاهده می‌شود. در صحبت ، انسجام کلامی ندارند، جمله‌های خود را ناتمام رها می‌کنند و عموما پاسخ من، و مربوطی به سوالات نمی‌دهند. آشفتگی فکری در بیماران اسکیزوفرنی آشفته، موجب اختلال در انجام فعالیت‌های روزانه مانند غذا خوردن و حمام ، می‌شود. این افراد توانایی رعایت بهداشت فردی و تشخیص رفتار‌های من، را ندارد. به‌،وان مثال ممکن است در هوای گرم چندین لباس روی هم بپوشند. برای درمان اسکیزوفرنی آشفته از الکتروشوک درم،، روان‌درم،، دارودرم، و دوره‌های توانبخشی برای بهبود توانایی صحبت ، و آمادگی برای فعالیت در محیط‌های کاری استفاده می‌شود.

اسکیزوفرنی تمایز نیافته با بقیه انواع اسکیزوفرنی تفاوت دارد. این بیماری معمولا در افرادی که تشخیص نوع اسکیزوفرنی آن‌ها مشکل است و علائمی مثل ناهنجاری‌های رفتاری و احساسی دارند مشاهده می‌شود. برای درمان این بیماری مانند دیگر انواع اسکیزوفرنی، داروهای ض،سردگی، تثبیت‌کننده خلق‌وخو و ضدروان‌پریشی تجویز می‌شود. متن، با شدت بیماری و شرایط جسمی بیمار، جلسه‌های روان‌درم، یا بستری شدن در بیمارستان نیز توصیه می‌شود.

اسکیزوفرنی باقی‌مانده

پیامدهای اسکیزوفرنی

اسکیزوفرنی کودکی

توجه کنید که این علائم در کودکان می‌تواند با اختلال‌های دیگری مثل اوتیسم شباهت داشته باشد. به همین دلیل باید تشخیص این بیماری توسط پزشک متخصص و بعد از انجام آزمایش‌ و ع،‌برداری از مغز انجام شود. شناسایی این بیماری در نوجوانان به وسیله معاینه بالینی و ارزیابی روان‌شناختی و ال،ای رفتاری صورت می‌گیرد. در صورت ابتلای کودک به اسکیزوفرنی، باید در نظر داشت که این بیماری مادام‌العمر بوده و روند درم، باید به‌صورت منظم ادامه داشته باشد. تجویز داروهای ضد‌ روان‌پریشی در کنترل علائم بیماری موثر است. برخی از عوارض جانبی این داروها شامل اضافه وزن، افزایش فشار خون و مشکلات قلبی است. گذراندن جلسات روان‌درم، فردی کودک و اعضای خانواده با روانپزشک کودک، می‌تواند آگاهی لازم درباره بیماری را به والدین بدهد. همچنین شرایط من،ی را برای کودک مهیا کند تا اضطراب و چالش‌های کمتری را تجربه کند.

به راحتی می‌توان اسکیزوفرنی را کنترل کرد!

در انتها از شما می‌خواهیم که اگر سوالی درباره این اختلال دارید، از ما بپرسید. اگر تجربه‌ ابتلا به این بیماری را دارید، با ما و دیگر خوانندگان مجله دکتردکتر به اشتراک بگذارید.

اسکیزوفرنی حاد

اسکیزوفرنی تمایز نیافته

برقرار ، ارتباط با بیمار مبتلا به اسکیزوفرنی

انواع اسکیزوفرنی

توجه کنید که لغات و کلماتی که دارای م،ای تهدیدآمیز و آزاردهنده هستند، در بیماران پارانوئیدی در مقایسه با بیماران اسکیزوفرنی غيرپارانوئيدي، بیشتر و بهتر در حافظه‌شان باقی می‌ماند. همین عامل می‌تواند در شکل‌گیری تردیدها و توهم‌ها نقش مهمی ایفا کند. برای تشخیص پارانوئید توسط روانپزشک، علاوه بر معاینه‌های بالینی و جلسات درم، باید آزمایش‌هایی نیز برای ارزیابی سلامت جسمی بیماران صورت گیرد. علائم برخی اختلال‌های روان‌شناختی به هم شباهت دارند، به ‌همین خاطر باید فرایند تشخیص با دقت انجام شود. در حال حاضر درم، قطعی برای انواع مختلف بیماری اسکیزوفرنی از نوع پارانوئید پیدا نشده است. اما دارودرم، و استفاده از داروهای ضدروان‌‌پریشی، روان‌درم، فردی و گروهی و خانواده‌ درم، از روش‌های رایج درم، به شمار می‌روند. در مواردی که شدت بیماری زیاد باشد و دارودرم، در بهبود بیماری موثر نباشد، ممکن است که بیمار در بیمارستان بستری شود یا از الکتروشوک درم، (ECT) استفاده کنند.

بهبودی کامل برای بیماری اسکیزوفرنی وجود ندارد. این اختلال به‌صورت دائمی با بیمار می‌ماند. اما روش‌های درم، کمک می‌کند تا علائم بیماری کاهش یابد و از شدت بیماری جلوگیری شود. استفاده از داروهای ض،سردگی و روان‌پریشی به تثبیت خلق‌وخو و احساسات بیمار کمک می‌کند. همچنین استفاده از الکتروشوک درم، (ECT) و بستری شدن در بیمارستان، برای افرادی که بیماری مزمن دارند و دارودرم، برایشان موثر نبوده توصیه می‌شود. در الکتروشوک درم،، با ایجاد تشنج‌های کنترل‌شده سعی می‌کنند روی عملکرد مغز بیمار تاثیر بگذارند. عوارض جانبی این روش، از دست دادن حافظه کوتاه‌مدت است. برای کمک به بیماران در جهت پذیرش بیماری خود و مصرف داروها، گذراندن جلسه‌های روان‌درم، و دوره‌های توان‌بخشی تجویز می‌شود. این دوره‌ها می‌تواند در جهت آماده‌سازی بیمار برای زندگی مستقل، یافتن شغل و ارتباط موثر با دیگران مفید باشد.

بیماری اسکیزوفرنی یکی از اختلال‌های روان‌شناختی شایع است. به‌طوری که از هر ۱۰۰ نفر، یک نفر به این بیماری مبتلا می‌شود. دلایل بروز اسکیزوفرنی عوامل ارثی و ژنتیکی، آسیب‌های مغزی دوران کودکی و شرایط محیطی مانند حوادث ناگه، و مشکلات خانوادگی است. انواع اسکیزوفرنی شامل پارانوئید، آشفته، کاتاتونیک، تمایزنیافته، باقیمانده و اسکیزوفرنی کودکی است که می‌تواند در دوره‌های مختلف زندگی بیمار دیده شود. برای درمان اسکیزوفرنی تحت نظر دکتر روانپزشک می‌تو،د از طریق سیستم ،ت دهی آنلاین دکتردکتر کمک بگیرید.

منابع: