میزان خواب کودک در دوران نوزادی معمولاً ۱۵ تا ۱۸ ساعت در شبانه‌روز است، هرچند که هر بار تنها در دوره‌های کوتاه دو تا چهار ساعته می‌خوابند. نوزادان نارس بیشتر و کودکان مبتلا به کولیک کم‌تر از این مدت زمان استراحت می‌کنند.
بعضی از صبح‌ها ممکن است به فرزند خود نگاه کرده و با خود بگویید که در عرض یک شب چه قدر بزرگتر شده است.
در سه سالگی هنوز کودکان خواب کوتاه روزانه را دارند در حالی که در پنج سالگی بیشتر آن‌ها دیگر در هنگام روز به خواب نمی‌روند.
شواهد زیادی وجود دارد که خواب کم در کودکان به افزایش وزن منجر می‌شود و این روند از دوران نوزادی آغاز می‌شود.
در حالی که تا ۱۵ ساعت زمان برای خواب ایده‌آل به نظر میرسد، میزان خواب کودک بالای یازده ماه تنها ۱۲ ساعت در روز می‌خوابند.
به همین دلیل است که فرد در هنگام سرماخوردگی یا آنفولانزا احساس خستگی و خواب آلودگی زیادی دارد. این حالت فرد را مجبور به استراحت کرده و به بدن این فرصت را می‌دهد تا به خوبی و به سرعت بهبود پیدا کند.
این موضوع خصوصا در مورد کودک، که دچار شب ادراری هستند، اهمیت دارد. پیش از خواب از کودک بخواهید که به دستشویی برود.
روتین شبانه را از سن کم شروع کنید
چرت عصرگاهی هم هر زم، بین ساعت 3 تا 5 بعد از ظهر رخ داده و از نظر مدت زمان در افراد مختلف متفاوت است.
به این منظور می‌توان از پتو و یا عروسک مورد علاقه کودک نوپا یا پیش دبست، استفاده کرد. این وسایل باید از میان وسایل بی‌خطر انتخاب شوند و معمولاً توصیه می‌شود که به همراه نوزادان وسیله‌ای در تخت قرار داده نشود.
کارهایی که نباید قبل از خواب کودک انجام داد
از طرفی دیگر کودکان خسته به نسبت دیگر کودکان فعالیت بدنی کم‌تری داشته و همین مسئله باعث کم‌تحرکی آن‌ها و در نهایت سوختن کا،ی کم‌تر خواهد شد.
خواب به مبارزه بهتر با میکروب‌ها کمک می‌کند
زم، که کودک یک سالگی را پشت سر می‌گذارد و با رسیدن به ۱۸ تا ۲۱ ماهگی، کم‌کم تمایل به چرت صبحگاهی و غروب خود را از دست داده و تنها یک بار در روز چرت می‌زند.
رسیدن به یک الگوی خواب ثابت، هدف اصلی این دوره است. چرا که در این سن کودک اجتماعی‌تر شده و ال،ای خوابش هم به والدین شبیه تر می‌شود.
میزان خواب کودک در این سن معمولاً بین ساعت ۷ تا ۹ شب به خواب رفته و بین ساعت ۶ تا ۷ صبح از خواب بیدار می‌شوند. این الگوی خواب درست مانند الگوی خواب کودک در سنین پایین‌تر است.
با شناخت طبیعت کودک در هر بازه سنی خیلی راحت‌تر از آنچه که فکرش را بکنید، می‌تو،د ساعت خواب او را تنظیم کنید. با تمامی این اوصاف سختگیر نباشید و اجازه دهید که فرزندتان طبق طبیعت خود پیش برود.
بیشتر روتین‌های شبانه برای تنظیم خواب کودک شامل فعالیت‌های پیش از خواب مانند حمام ،، مسواک زدن و انجام فعالیت‌های لذت بخش مانند کتاب خواندن و یا گوش دادن به یک داستان صوتی است.
کمبود خواب، ممکن است روی این هورمون اثر گذار باشد، بنابراین کودک به غذا خوردن ادامه خواهد داد.
روتینی شبانه که می‌تواند بعد از شام یا حمام آغاز شود و میزان خواب کودک را تنظیم کند عبارت است از:
- کودک برای 15 تا 20 دقیقه بازی می‌کند، این مدت زمان می‌تواند کتاب خواندن با پدر و مادر را هم شامل شود.
- پدر یا مادر به همراه کودک به اتاق خواب می‌روند.
- پدر یا مادر کودک را به آرامی در آغوش کرده و او را می‌بوسند.
- کودک در تخت قرار داده می‌شود.
- در پایان 20 دقیقه به فرزند خود شب بخیر بگویید. در این زمان اگر کودک پافشاری کرد و یا اینکه در برابر خوابیدن مقاومت کرد، شما باید جدی باشید. با رفتار خود به کودک نشان دهید که الان موقع خواب است و بعد بلافاصله اتاق خواب کودک را ، کنید.
تنظیم میزان خواب کودک؛ انتخاب زمان من،
یک هفته بعد از شروع روتین خواب، شما می‌تو،د ساعت خواب کودک را به آرامی به سمت جلو بکش،د.
در انتها شما به ما بگویید که از چه راهی برای تنظیم خواب فرزند خود استفاده می‌کنید؟ نظر و تجربه خود را با ما و دیگر خوانندگان مجله دکتردکتر به اشتراک بگذارید.
تنظیم ساعت خواب کودک و داشتن یک روتین منظم نیازمند اجرای فعالیت‌های کمی است. در واقع نکته‌ی کلیدی ماجرا این است که این فعالیت‌ها هر شب به شیوه‌ی ی،، انجام شوند. در واقع 20 دقیقه قبل از ساعت خواب کودک این فعالیت‌ها شروع می‌شوند.
از آنجایی که در نوزادان هنوز ساعت زیستی داخلی بدن (circadian rhythm) شکل نگرفته، ال،ای خواب آن‌ها به چرخه شب و روز وابسته نیست؛ در حقیقت خواب آن‌ها یک الگوی مشخص را دنبال نمی‌کند.
کودک، که به صورت مداوم تا قبل از سه سالگی نه ساعت یا کم‌تر می‌خوابند، سه بار بیشتر از سایر کودکان تا سن ۶ سالگی دچار اختلالات پیش فعالی خواهند شد.
این کودکان نه تنها بلافاصله بعد از بیدار شدن از خواب، بلکه فردای آن روز هم عملکرد بهتری در بازی داشته و امتیاز بیش‌تری ،ب ،د.
بایدها و نبایدهای روتین خواب کودک
از طرفی دیگر تحقیقات جدید دانشمندان نشان داده است که در هنگام خواب سلول‌های مغزی از شر مواد زائد و عوامل سمی بیماری‌زا رها می‌شوند.
منبع: https://drdr.ir/mag/%D9%85%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D9%86-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%A8-%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9/
در ادامه لیستی از مواردی که باید قبل از خواب کودک و در جهت تنظیم میزان خواب کودک انجام دهید را بررسی خواهیم کرد:
استوار باشید
در این پژوهش صداهای مشخصی برای کودک بخش شده و همزمان به آرامی جریان هوا روی پلک‌های کودک وزیده می‌شود. بعد از 20 دقیقه، کودکان که بین یک تا دو روز سن دارند با چپ ، چشم‌ها به وزش هوا واکنش نشان می‌دهند.
با این کار شانس بالاتری وجود دارد که روتین شبانه با موفقیت به زمان خواب کودک متصل شود. برای مثال اگر کودک در نهایت در ساعت 9 شب به خواب می‌رود، از این ساعت به ،وان ساعت خواب موقت استفاده کنید.
از طرفی دیگر والدین این کودکان هم سه بار بیشتر از دیگر والدین در خوابیدن و یا بیدار شدن از خواب دچار مشکل می‌شوند.
خواب یادگیری را تقویت می‌کند
محققان معتقدند که زم، که والدین قادر به تشخیص فرق بین گرسنگی و دیگر دلایل بر هم زننده‌ی آسایش کودک بوده و کودک را با روش‌های دیگری همچون چرخاندن و تاب دادن به جای غذا دادن آرام کنند، کودک بهتر به خواب رفته و کم‌تر دچار اضافه وزن خواهند شد.
کودکان در سنین پایین معمولاً بین ساعت 7 تا 8 شب به خواب می‌روند و پدر و مادر هم ممکن است این ساعت را به ،وان ساعت خواب ایده آل در ذهن داشته باشند.
خوابیدن به فرایند یادگیری کودکان در همه رده‌های سنی کمک می‌کند و دانشمندان حتی به خواب‌های کوتاه عصرگاهی هم به چشم یک معجزه نگاه می‌کنند.
کودکان کمی هستند که خوابیدن در تاریکی را دوست دارند، در این شرایط استفاده از چراغ خواب بسیار من، است.
استفاده از وسیله‌ای که به کودک اطمینان خاطر می‌دهد
زم، که برای سیر شدن به اندازه کافی غذا می‌خوریم، سلول‌های چربی هورمون لپتین خواهند شد. این هورمون باعث تولید پیامی می‌شود که در نتیجه فرد دست از غذا خوردن خواهد کشید.
در این سنین به دلیل فعالیت‌های اجتماعی، خانوادگی و روتین مدرسه، میزان خواب کودک به تدریج دیر و دیرتر می‌شود. بیشتر دوازده ساله‌ها تقریبا ساعت ۹ شب به رختخواب می‌روند.
میزان خواب کودک از دوران نوزادی تا شروع جو،، به 7 دوره زم، مختلف ت،یم می‌شود:
یک تا چهار هفتگی؛ ۱۵ تا ۱۶ ساعت در شبانه‌روز
برای داشتن یک خواب خوب و مفید برای کودک باید یک برنامه منظم چید و ساعت خواب کودک را تنظیم کرد. نخست بد،م که روتین شبانه‌ی خواب کودک چیست؟ در ادامه این روند را قدم به قدم توضیح می‌دهیم.
روتین شبانه برای تنظیم خواب کودک چیست؟
در مدت زمان خواب هورمون‌های استرس و کلسترول بد خون آسیب رساننده به دیواره رگ‌های خونی در خون به جریان در آمده و به این خاطر از بدن در برابر آسیب‌های قلبی و عروقی محافظت خواهد شد.
زم، که کودک به اندازه کافی نمی‌خوابد، شتابزده تر عمل کرده و بنابراین بیشتر در معرض تصادفات و آسیب قرار می‌گیرد.
با این همه ساعت به خواب رفتن کودکان در این سن متفاوت بوده و بین ساعات ۷ تا ساعت ۱۰ خواهد بود. کل میزان خواب کودک در این سن ۹ تا ۱۲ ساعت و به صورت میانگین ۹ ساعت خواهد بود.
دوازده تا هجده سالگی؛ ۸ تا ۹ ساعت در شبانه‌روز
والدین اعتقاد دارند که خواب خوب روی خلق و خوی کودک تاثیر مستقیم دارد و از طرفی دیگر بسیاری از آن‌ها باور دارند که خواب اثر مستقیمی روی یادگیری و رفتار کودک می‌گذارد.
منابع:
روتین خواب کودک ممکن است با گذشت زمان تغییر کند. برای مثال، در حالی که نوزادان معمولاً در حال شیر خوردن به خواب می‌روند، کودکان در ۴ یا ۵ ماهگی در حالی که هنوز بیدار و در عین حال خواب آلود هستند، می‌توانند در تخت خواب قرار داده شوند.
ارائه دادن چندین پیشنهاد برای ترغیب کودک
برای اینکه محیط خواب کودک آرام و مثبت باقی بماند، باید از توجه مثبت و تشویق استفاده کرد.
کودکان خسته هم به نسبت کودک، که به اندازه کافی استراحت می‌کنند به گونه‌ی متفاوت‌تری غذا می‌خورند. تحقیقات نشان می‌دهد که کودکان هم به مانند بزرگسالان در زمان خستگی تمایل به مصرف بیشتر مواد غذایی پر کا،ی و سرشار از چربی را دارند.
علائم کمبود خواب و اختلال کم توجهی بیش فعالی( ADHD )مانند هم هستند. به عبارت دیگر کودکان خسته بی توجه و حواس پرت می‌شوند در حالی که ،وما به اختلال ADHD مبتلا نیستند.
پزشکان معتقد اند که هورمون رشد در دوره خواب عمیق ترشح می‌شود. کودک باید ۵۰ درصد از زمان خود را در خواب عمیق سپری کند و این مقدار خواب برای حفظ سلامتی کودک بسیار اهمیت دارد.
تمیز ، لثه‌های کودک نوپا و یادآوری مسواک زدن به بچه‌های بزرگتر و در کل رعایت بهداشت دهان و دندان عادت بسیار خوبی است که هر شب می‌تواند در روتین خواب شبانه نوزاد قرار بگیرد.
کوتاه نگه داشتن مدت زمان روتین شبانه
کودک، که بیدار مانده بودند، 15 درصد از مسائلی که قبلاً آموخته بودند را فراموش ،د ولی زم، که دوباره به خواب رفته و بیدار شدند تمام آموخته‌ها را دوباره به یاد آوردند.
خواب به سلامت قلب کمک می‌کند
بیشتر کودکان ۲۱ تا ۳۶ ماهه، کماکان به یک خواب کوتاه نیمروز نیاز دارند، مدت زمان این خواب بین یک تا سه و نیم ساعت متفاوت است.
درباره پ، نوزاد در خواب می‌تو،د در مجله سلامت دکتردکتر بیشتر بخو،د.
یک تا چهار ماهگی؛ ۱۴ تا ۱۵ ساعت در شبانه‌روز
چرت روزانه به تدریج کوتاه‌تر می‌شود. مشکلات خواب جدید بعد از سن سه سالگی معمولاً ایجاد نمی‌شود.
هفت تا دوازده سالگی؛ ۱۰ تا ۱۱ ساعت در شبانه‌روز
خواب به اندازه ورزش ، و غذا خوردن اهمیت دارد. در مدت زم، که کودک در خواب به سر می‌برد، نوروترانسمیترها و یا پیام رسان‌های شیمیایی مغز فرصت تجدید قوا پیدا می‌کنند.
برای مثال، روتین خواب یک کودک نوپا ممکن است در ساعت ۸ بعد از ظهر شروع شده و شامل حمام، پوشیدن لباس راحتی، خواندن چندین داستان، رفتن به رختخواب و شب بخیر گفتن باشد.
قرار دادن کارهای مربوط به بهداشت دهان و دندان در برنامه
در طول خواب بدن کودکان به مانند بزرگسالان شروع به ساخت پروتئینی به نام سیتوکیناز می‌کند که بدن برای مبارزه با عفونت، بیماری و استرس به آن نیاز دارد. علاوه بر مبارزه با بیماری‌ها این ماده باعث خواب آلودگی فرد هم خواهد شد.
روتین خواب شبانه با گذشت زمان و بزرگتر شدن کودک ممکن است تغییر کند. ولی نکته‌ای که اهمیت دارد این است که باید این الگو به صورت منظم در همان زمان مقرر شده انجام شده و سپس در روز بعد هم تکرار شود.
کودکان مبتلا به اختلال کم توجهی بیش فعالی هم، به خاطر کمبود خواب تحت تاثیرات زیادی قرار می‌گیرند و از این نظر بسیار شکننده تر هستند.
بعضی از کودکان زم، که در تخت قرار داده می‌شوند و یا زم، که در نیمه‌های شب از خواب بیدار می‌شوند، کمی گریه می‌کنند. توجه کنید که این مقدار گریه طبیعی است و بهتر است کمی به آن‌ها زمان داده شود تا به گریه ادامه دهند.
استفاده از چراغ خواب
نکته خطرناک و نگران کننده‌ی این تحقیقات این است که کودکان با سرعت بیش‌تری وارد منطقه خطر می‌شوند.
پزشکان ایتالیایی کودک، که از سطح کافی و من، هورمون رشد برخوردار نیستند را مورد مطالعه قرار دادند و به ابن نتیجه رسیده‌اند که این دسته از کودکان بسیار کم‌تر از متوسط کودکان می‌خوابند.
این تحقیق از سن دو هفتگی کودک شروع شده و تا یک سالگی او ادامه داشته است. نکته مهم و اساسی این است که ارتباط بین خواب و وزن مانند یک گلوله‌ی برفی است.
عواقب ناشی از کمبود خواب تنها بعد از 4 روز که کودک یک ساعت کم تر از حالت عادی به خواب رفته، خود را نشان می‌دهد.
خواب باعث رشد بهتر می‌شود
مشخص شده که کودک، که در طول یک دوره ۱۲ ماهه دوبار و یا بیشتر دچار جراحت شده‌اند، هر شب کم‌تر از ۹ ساعت می‌خوابند.
خواب دامنه توجه کودکان را افزایش می‌دهد
همان‌طور که کارهای خوب و من، زیادی وجود دارد که می‌توان قبل از خواب انجام داد، کارهایی هم وجود دارد که باید از انجام آن‌ها پر، کرد که از بی‌خوابی و پرخوابی کودک جلوگیری کرد:
- اجازه‌ی انجام دادن فعالیت‌های تحریک کننده قبل از خواب؛ 30 تا ۶۰ دقیقه قبل از خواب از انجام فعالیت‌های محرک مانند بازی‌های ویدئویی، تلویزیون تماشا ، یا صحبت ، با تلفن باید خودداری کرد. پر، از انجام این کارها زم، اهمیت بیش‌تری پیدا می‌کند که کودک در خوابیدن مشکلات زیادی داشته باشد
- تصور اینکه با بزرگتر شدن کودک مشکلات خواب از بین خواهد رفت؛ متاسفانه در بسیاری از موارد، اگر مشکلات خواب نوزادان و نوپایان حل نشود، این مشکلات تا سنین رفتن به مدرسه ادامه خواهد داشت. هر چه زودتر این مشکلات با انجام یک روتین منظم شبانه حل شود، شرایط بهتری فراهم خواهد شد.
- وابسته ، کودک به خود برای خوابیدن؛ مالش کمر کودک تا زمان به خواب رفتن، پخش موسیقی و یا روشن نگه داشتم تلویزیون، باعث می‌شود تا کودک در صورت بیداری به شما نیاز داشته باشد. کودک بیدار شده و دوباره گریه می‌کند و شما دوباره باید همان کارها را انجام دهید تا او به خواب برود.
- طول، ، مدت زمان روتین شبانه؛ کودک ممکن است با درخواست مکرر نوشیدنی، اسنک و یا رفتن به سرویس بهداشتی مدت زمان روتین شبانه را طول،تر کند. بنابراین باید هر شب کودک در ساعت مخصوص به خود به رختخواب برود.
- خوردن نوشیدنی‌های کافئین دار پیش از خواب؛ به خاطر داشته باشید که علاوه بر نوشابه، چای و قهوه، کافئین در دیگر موارد غذایی مانند شکلات و بستنی‌های با طعم قهوه هم وجود دارد.
تنظیم میزان خواب کودک از آنچه که فکر می‌کنید، آسان‌تر است …
با ما همراه باشید تا با هم بررسی کنیم که واقعا بچه‌ها به چقدر خواب نیاز دارند؟
میزان خواب کودک در سنین مختلف باید چقدر باشد؟
در حالی که کودکان نوپا به ۱۴ ساعت خواب در روز نیاز دارند، آن‌ها معمولاً تا ۱۰ ساعت به خواب می‌روند.
برای مثال اگر ساعت ایده آل شما ساعت 9 است، باید کارهای زیر را انجام دهید:
- ساعت 8:45 دقیقه کودک را در تخت قرار دهید
- این کار را برای دو شب انجام دهید
- در دو روز آینده ساعت خواب کودک را 15 دقیقه به جلو کشیده و او را در ساعت 8:30 در تخت قرار دهید
- این کار را تا زم، که ساعت خواب کودک به ساعت دلخواه شما برسد، ادامه دهید
کودکان دچار مشکلات خواب، بیشتر از دیگر کودکان در معرض خطر انگیختگی مغز (،in arousal) در حال خواب قرار دارند. این حالت امکان بروز پاسخ جنگ و گریز را در طول شب چندین بار افزایش خواهد داد.
با رسیدن به ۶ هفتگی، نوزاد آرام‌تر شده و الگوی خواب منظم تری پدیدار می‌شوند.
زم، که کودک خوابیده است، ممکن است آرام به نظر برسد ولی در حقیقت مغز کودک در این زمان در شلوغ‌ترین و پرکارترین حالت خود قرار دارد. محقیقین معتقدند که نوزادان در واقع در طول خواب شبانه مسائل مختلف را می آموزند.
این کار ممکن است چندین هفته طول بکشد ولی در نهایت تنظیم خواب شبانه کودک فواید بسیار زیادی برایتان دارد؛ مثلا تعداد دفعاتی که کودک در طول شب بیدار می‌شود را کاهش داده و به رابطه بهتر والد– فرزندی منجر می‌شود.
فواید زود خوابیدن کودک